Opinia SLLGO (Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska) o projekcie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ponownego wykorzystywania informacji publicznej

W odpowiedzi na ogłoszenie przez MSWiA projektu rozporządzenia o ponownym wykorzystywaniu informacji publicznej,  9 listopada 2011 roku Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich złożyło swoje uwagi.

Warszawa, 9 listopada 2011 r.

Opinia Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich (Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska) w sprawie projektów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wzoru wniosku o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej.

Na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji umieszczony został w dniu 3 listopada 2011 r. projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wzoru wniosku o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej. Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich przesyła w niniejszym piśmie swoje uwagi do jego treści.

Wzór wniosku zawiera w oknie nr III wymóg określenia celu ponownego wykorzystywania informacji publicznej. Taki wymóg wydaje się bezprzedmiotowy z uwagi na fakt, że przyjęte rozwiązania ustawowe nie uzależniają udostępnienia informacji do ponownego wykorzystywania od celu, w jakim jest ona pozyskiwana. Co więcej, przepis Art. 23d. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej i jej ponownym wykorzystywaniu gwarantuje, że podmiot zobowiązany udostępnia informację publiczną w celu jej ponownego wykorzystywania w porównywalnych sytuacjach na takich samych warunkach. Niestety, sformułowanie okna nr III w zaproponowanym kształcie prowadzić może do zróżnicowania traktowania podmiotów wnioskujących o udostępnienie informacji do ponownego wykorzystywania oraz mogą wpłynąć na złamanie art. 10 dyrektywy 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady  z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego stanowiącego, że żadne stosowane warunki ponownego wykorzystywania dokumentów nie mogą dyskryminować porównywalnych kategorii ponownego wykorzystywania.

Wzór wniosku nie zawiera ponadto możliwości cyklicznego/okresowego uzyskania informacji do ponownego wykorzystywania. Istotą ponownego wykorzystywania informacji publicznej jest zobowiązanie podmiotów posiadających informacje sektora publicznego do wsparcia szerokiej  gamy osób i instytucji w prowadzeniu działań (np. serwisów internetowych) w oparciu o aktualne dane publiczne. Niestety, zarówno rozwiązania ustawowe, jak również przedstawiony do konsultacji wzór wniosku nie zawierają takiej możliwości. Efektem takiego rozwiązanie jest konieczność składania za każdym razem wniosku o ponowne wykorzystywanie informacji, gdy wnioskodawca chce pozyskać interesujące go dane. Dodatkowo, w związku z umieszczeniem w ustawie niezgodnego z przepisami dyrektywy terminu rozpatrzenia wniosku, możliwość wykorzystywania informacji publicznej będzie ograniczona w stosunku do stanu obecnie obowiązującego (tj. przed nowelizacją ustawy).  Stowarzyszenie sygnalizowało już ten problem w swoich opiniach przedstawionych do projektu ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Przyjęcie takiego rozstrzygnięcia i potwierdzenie tego stanowiska we wzorze prowadzi do konkluzji – popieranej w toku procesu legislacyjnego m.in. przez mec. Jana Stefanowicza i dr Michała Bernaczyka, że przyjęte przepisy nie odnoszą się de facto do ponownego wykorzystywania informacji publicznej, tylko stanowią próbę ograniczenia dotychczasowych reguł rozpowszechniania informacji publicznej.

Potwierdza to również zawarcie w treści uzasadnienia do projektu rozporządzenia przykładu ponownego wykorzystywania informacji publicznej (str. 3 projektu), polegającego na „wykonaniu opracowania naukowego”. Opracowanie naukowe nie może polegać na ponownym wykorzystywaniu, gdyż jest wyrazem wolności prowadzenia działalności naukowej zagwarantowanej m.in. art. 15 Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturowych. Takie rozumienie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego potwierdza obawy Stowarzyszenia, że przyjęta nowelizacja prowadzić będzie do ograniczenia prawa dostępu do informacji publicznej i wolności jej rozpowszechniania, przy jednoczesnym braku właściwej implementacji dyrektywy.

Stowarzyszenie potwierdza zgłoszone przez siebie w toku procesu legislacyjnego uwagi, że wprowadzenie wzoru wniosku zawierającym wymóg podpisu (również podpisu elektronicznego) wpłynie negatywnie na czas udostępnienia informacji do ponownego wykorzystywania, preferując jednocześnie te podmioty, które posiadają możliwość złożenia podpisu elektronicznego.

Stowarzyszenie wnosi ponadto, aby dotychczasowa treść par. 1 projektu rozporządzenia stała się ust. 1 i aby po nim dodano ust. 2 o treści: „Dopuszcza się składanie wniosków na niebarwnych formularzach stanowiących wydruki komputerowe”. Podobne rozwiązanie jest przyjęte na gruncie art. 19 ust. 2a ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Naszym zdaniem nic nie stoi na przeszkodzie, aby w tym przypadku rozwiązanie wprowadzić w akcie prawnym rangi podustawowej. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie jest konieczne, aby formularz wydrukowany indywidualnie zawierał szare tło. Dzięki temu wnioskodawca będzie mógł zmniejszyć koszty wydruku wniosku.

Opinia SLLGO (Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska) w sprawie rozporządzenia Ministra SWiA

Krzysztof Izdebski, Szymon Osowski