Co wiemy o prawie do informacji?

„DOSTĘP DO INFORMACJI PUBLICZNEJ W POLSCE W OCZACH Ekspertów”

Wyciąg z komunikatu

• Większość badanych (95% dziennikarzy i 82% społeczników) deklaruje znajomość prawa dostępu do informacji publicznej (DIP) równocześnie jednak ok. połowa z nich nie wie, co robić, gdy ktoś im tego prawa odmówi.
• Około połowa badanych uważa, że problemy ze zdobyciem informacji nt. funkcjonowania urzędów oraz innych instytucji publicznych, budżetów oraz planów jest wręcz normą. Tylko zaledwie kilka procent respondentów nigdy nie spotkało się z utrudnieniami.
• Około 80% badanych sądzi, że urzędnicy nie są świadomi spoczywającego na nich obowiązku udostępniania informacji publicznych każdemu, kto o nie poprosi.
• Absolutna większość badanych (ok. 90%) zgadza się ze stwierdzeniem, że nieograniczony dostęp do informacji publicznej to skuteczne narzędzie walki z korupcją, nepotyzmem, złą wolą lub nieudolnością, a także m.in. „ustawianymi przetargami”.
• Tylko nieznacznie niższy odsetek respondentów (ok. 85%) dostrzega rolę dostępu do informacji publicznej, jako narzędzia pozwalającego ocenić słuszność decyzji wyborczych oraz ułatwiającego wybór właściwego kandydata podczas wyborów.
• Ponad 80% badanych uważa, że to media powinny przede wszystkim edukować społeczeństwo i uświadamiać jego członkom, że mają prawo pytać urzędy oraz wszystkie inne instytucje publiczne o informacje nt. ich funkcjonowania i skutecznie żądać ich udostępnienia. Tylko nieznacznie niższy odsetek zapytanych osób widzi w tym rolę samorządów oraz administracji państwowej.
• 56% badanych społeczników stwierdziło, że brak dostępu do informacji publicznej utrudnił bądź mógł utrudnić działalność instytucji w której pracuje. Aż 27% stwierdziło, nie potrafiło ocenić, czy dostęp do informacji publicznej miał kiedykolwiek kluczowe znaczenie dla ich organizacji.

Badanie „Dostęp do informacji publicznej w Polsce w oczach ekspertów” przeprowadzono w dniach 1 marca – 8 kwietnia 2010 roku i miało ono formę ankiety online. Zaproszenie do jej wypełnienia rozesłano do 1800 dziennikarzy oraz 500 organizacji pozarządowych, łącza do kwestionariusza (linki) umieszczono też na stronach internetowych Stowarzyszenia Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich – organizacji prowadzącej Pozarządowe Centrum Dostępu do Informacji Publicznej. Uzyskano 119 odpowiedzi od przedstawicieli mediów oraz 157 od osób związanych z sektorem organizacji pozarządowych. W sumie w badaniu udział wzięło 276 osób.