Podsumowanie pierwszego roku działania mechanizmu AskTheEU

Mechanizm jest dziecinnie prosty i sam nas prowadził przez kolejne etapy procedury, można też upublicznić całą wymianę korespondencji, co oczywiście zrobiliśmy! Pewnym utrudnieniem jest wprawdzie, że sam mechanizm nie funkcjonuje na razie po polsku (dostępne są wersje angielska, francuska, niemiecka i hiszpańska), natomiast pytać możemy w ojczystym języku, o ile jest to oficjalny język Unii Europejskiej. Wnioskowane dokumenty otrzymamy w funkcjonującej wersji językowej, np. my dostaliśmy część po angielsku, a część po polsku.

oto linki do naszych wniosków:

http://www.asktheeu.org/en/request/polish_implementation_of_the_re#incoming-102

http://www.asktheeu.org/en/request/public_consultation_report_and_c#incoming-379

STATYSTYKI KORZYSTANIA Z MECHANIZMU ASK THE EU od września 2011 do września 2012 roku

– Do 28 września 2012 roku europejska  społeczność wysłała łącznie 214 wniosków dotyczących uzyskania dokumentów od instytucji i organów Unii Europejskiej, stosując internetową platformę AsktheEU.org. Do 23 września 2012 roku, na prawie 65% z 214 wniosków złożonych z pomocą AsktheEU.org odpowiedziano całościowym (37%) lub częściowym (28%) ujawnieniem dokumentów.

W kolejnych 19% przypadków (40 wniosków) instytucje odpowiadały, że nie posiadają wymaganych informacji, ponieważ dokument nie istnieje lub dlatego, że nie był w posiadaniu danej instytucji. Wniosek o informację został odrzucony jedynie w 13 przypadkach (6% wniosków).

Aż 27 wniosków (12%) pozostało bez odpowiedzi.  Zjawisko to zwane „administracyjną ciszą” jest problematyczne, ponieważ narusza nie tylko prawo dostępu do dokumentów gwarantowane na mocy traktatów UE, ale jest również naruszeniem dobrych praktyk administracyjnych. W 6 z tych przypadków „administracyjna cisza” nastąpiła po tym, gdy wnioskodawca złożył ponowny wniosek (odwołanie), wymieniane były liczne maile, podważające prawo wnioskodawcy do korzystania ze środków prawnych.

Inne zidentyfikowane problemy to m.in. nacisk na korzystanie z internetowych formularzy kontaktowych dla przetwarzania wniosków, powtarzane przedłużanie terminów rozpatrywania wniosków potwierdzających oraz niepotrzebne żądanie od wnioskującego wyjaśnień dotyczących wniosku. 

Pod względem rodzaju żądanej informacji tematyka wniosków oscylowała gównie wokół następujących obszarów (każdy to ponad 10% wszystkich wniosków): sprawy wewnętrzne UE, w tym: stosunki z państwami członkowskimi; stosunki międzynarodowe; gospodarka; finanse i biznes oraz mechanizmy zapobiegania konfliktom interesów i kontrola grup nacisku. Pozostałe to: ochrona środowiska, polityka, budżet,  prawa człowieka i rozwój.

Zalecenia w celu poprawy obsługi wniosków o dostęp do dokumentów:

• Większy nacisk na bieżące publikowanie: Publikowanie większej ilości informacji online zmniejsza potrzebę obywateli do dostępu do tych dokumentów, a unijnych urzędników pozbawia konieczności ich przetwarzania. Informacje na temat wydatkowania środków bezpośrednio przez UE i państwa członkowskie, jak również informacje niezbędne do obserwowania procesów podejmowania decyzji, w które zaangażowani są urzędnicy unijni.
• Akceptacja wniosków przesłanych e-mailem: Pomimo możliwości wnioskowania poprzez wiadomość  e-mail przewidzianej w rozporządzeniu 1049, niektóre instytucje, takie jak Europejski Bank Centralny i Parlament Europejski początkowo stawiały opór wobec zapytań przesyłanych w ten sposób.
• Stosowanie dobrych praktyk administracyjnych: Instytucje powinny przesyłać wnioskującym potwierdzenie odbioru wniosku i przydzielać im numery referencyjne. Ramy czasowe powinny być zawsze określone. 

Aby uzyskać więcej informacji przeczytaj cały raport AsktheEU.org który zostanie opublikowany w połowie października 2012 roku.