Czy można pozostawić wniosek o udostępnienie informacji publicznej bez rozpoznania?

Zdarza się, że po złożeniu wniosku o udostępnienie informacji, wnioskodawca otrzymuje wezwanie do jego uzupełnienia. Podmiot uprzedza wtedy, że nieuzupełnienie braków formalnych poskutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpoznania.

Samo pojęcie ,,pozostawienia bez rozpoznania’’ wynika z art. 64 Kodeksu postępowania administracyjnego i wiąże się z wymaganiami stawianymi podaniom składanym w postępowaniach administracyjnych. Przykładowo, podanie powinno zawierać imię i nazwisko wnoszącego pismo, a jeśli nie zawiera tych danych, to nadawca zostaje wezwany do ich uzupełnienia, pod rygorem nierozpoznania sprawy, czyli właśnie pozostawienia podania bez rozpoznania.

Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika jednak, że wniosek o udostępnienie informacji publicznej nie jest podaniem w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego. Oznacza to, że wniosku o udostępnienie informacji publicznej nie można pozostawić bez rozpoznania.

W wyroku z 6 maja 2020 r. o sygn. akt II SAB/Gd 30/20 WSA w Gdańsku kontrolował sprawę, w której wnioskodawca zapytał burmistrza jednej z gmin o wykaz inwestycji. Podmiot uznał, że wniosek dotyczy informacji przetworzonej, wobec czego wezwał pytającego do wykazania szczególnie istotnego interesu publicznego. Wnioskodawca odpowiedział na wezwanie, ale nie wykazał interesu i z tego powodu podmiot pozostawił wniosek bez rozpoznania. Ostatecznie sprawa trafiła do Sądu, który stwierdził jasno, że takie działanie było niedopuszczalne:

Otóż – odwołując się do poglądu zajętego w orzecznictwie sądów administracyjnych, który podziela także Sąd orzekający w tej sprawie – przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego mogą być stosowane tylko w przypadkach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Ta natomiast nie daje możliwości zastosowania art. 64 § 2 k.p.a., tj. pozostawienia wniosku bez rozpoznania (por. wyrok WSA w Łodzi z 10 maja 2012 r., II SAB/Łd 46/12, wszystkie powoływane wyroki dostępne www.orzeczenia.nsa.gov.pl). W wyroku z 5 marca 2013 r. sygn. akt I OSK 2889/12 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej podmiot, do którego skierowano żądanie udostępnienia informacji bez sprecyzowania jej rodzaju i przedmiotu, nie ma podstaw do stosowania trybu uzupełniania podania poprzez jego sprecyzowanie w trybie art. 64 § 2 k.p.a. Wniosek o udzielenie informacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej nie stanowi podania w indywidualnej sprawie administracyjnej w rozumieniu art. 63 k.p.a., a w konsekwencji jego uwzględnienie nie podlega rygorom kodeksu postępowania administracyjnego. Brak wykazania przez podmiot zainteresowany uzyskaniem informacji publicznej przetworzonej przesłanki, że jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego (art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p.), nie może być traktowane jako brak formalny podania inicjującego postępowanie administracyjne i w konsekwencji niedopuszczalne jest w takim wypadku zastosowanie sankcji pozostawienia podania bez rozpoznania na podstawie art. 64 § 2 k.p.a. (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z 18 maja 2012 r., IV SAB/Wr 12/12).

UWAGA! Sądy administracyjne twierdzą jednak, że istnieje jeden szczególny przypadek, gdy podmiot ma prawo pozostawić wniosek bez rozpoznania. Dzieje się to wtedy, gdy podmiot zamierza wydać decyzję o odmowie udostępnienia informacji, ale nie zna danych wnioskodawcy, które są konieczne do skutecznego doręczenia decyzji. Może to dotyczyć imienia i nazwiska wnioskodawcy, jego adresu korespondencyjnego, ale też podpisu pod wnioskiem. Podsumowując – jeśli po złożeniu wniosku podmiot zechce wydać decyzję odmowną i w celu jej doręczenia wezwie wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych, a ten ich nie uzupełni, to wniosek o udostępnienie informacji zostanie pozostawiony bez rozpoznania.

Powyższe stanowisko można znaleźć na przykład w wyroku WSA w Olsztynie z 12 maja 2020 r. o sygn. akt II SAB/Ol 16/20:

Zatem złożenie wniosku o udostępnienie informacji publicznej nie wszczyna żadnego klasycznego jurysdykcyjnego postępowania administracyjnego, prowadzonego w oparciu o przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym wskazuje się, że Kodeks postępowania administracyjnego ma zastosowanie do sytuacji, kiedy organ zamierza wydać decyzję odmowną w trybie art. 16 ust. 1 u.d.i.p., bądź też umorzyć postępowanie na mocy art. 14 ust. 2 u.d.i.p. Zatem dopiero, gdy organ zamierza odmówić udostępnienia informacji publicznej, należy wymagać od wnioskodawcy usunięcia braku formalnego m.in. w postaci podpisu, pod rygorem pozostawienia podania bez rozpoznania (por. wyroki NSA: z dnia 16 marca 2009 r., sygn. I OSK 1277/08; z dnia 16 grudnia 2009 r., sygn. I OSK 1002/09; dostępne w CBOSA).

Zobacz więcej:

https://informacjapubliczna.org/news/mozna-zmuszac-podpisania-wniosku-o-informacje/