Gminna spółka akcyjna to podmiot zobowiązany?

Wnioskodawca zwrócił się do pewnego klubu sportowego, funkcjonującego w ramach spółki akcyjnej, o udostępnienie informacji. Zapytał m.in. o frekwencję na rozgrywanych meczach, przychody ze sprzedaży biletów, koszty zakontraktowania nowych zawodników oraz przychody z reklam i sponsoringu.

Klub jednak nie przesłał żądanych informacji, uznając, że nie jest do tego zobowiązany. Spółka wskazała, że jej majątek nie jest majątkiem samej spółki, a akcjonariuszy, co oznacza, że nie jest majątkiem jednostki samorządowej i nie do niej należy zarząd tym majątkiem, jak również kontrola sposobu prowadzenia działalności gospodarczej.

Sprawa trafiła do WSA w Opolu. Skarżący wskazywał, iż 100% udziałów w spółce należy do jednostki samorządu terytorialnego, a całość jej kapitału pochodzi ze środków publicznych. W ocenie skarżącego wynika z tego, że co do zasady udostępnieniu w ramach prawa do informacji publicznej podlegają wszelkie informacje dotyczące całego majątku, aktywów i pasywów, którym gospodaruje Spółka, w tym pożytków z tego majątku. Skoro Spółka nie działa w celu osiągnięcia zysku, jak typowa spółka prawa handlowego, to działa wyłącznie w celu realizacji zadań publicznych jednostki samorządu terytorialnego.

Nieprawomocnym* wyrokiem z 23 czerwca 2021 r. o sygn. akt II SAB/Op 22/22 WSA w Opolu uznał argumenty skarżącego i zobowiązał Spółkę do załatwienia wniosku, a także stwierdził jej bezczynność. Sąd wskazał, że Klub jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej:

Jak wynika z wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym przedmiotem działalności O. S.A. jest działalność sportowa w tym w przeważającej części działalność w zakresie klubu sportowego, a jedynym jej akcjonariuszem jest Miasto Opole. W § 1 pkt 4 Statutu Spółki wskazano, że Miasto Opole jest jej założycielem, a z § 2 wynika wprost, że celem jej działalności jest między innymi realizacja zadań własnych Miasta Opola z zakresu kultury fizycznej i sportu oraz tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi sportu w szczególności obejmujących: a) prowadzenie działalności społecznie użytecznej w sferze zadań publicznych określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2014 r. poz. 688, z późn. zm.), b) prowadzenie klubu sportowego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1468; aktualnie Dz. U. z 2020 r. poz. 1133, z późn. zm.); c) budowę, zarządzanie i eksploatację infrastruktury sportowej. Jednocześnie też, jak zaznaczono, Spółka nie działa w celu osiągnięcia zysku. (…) Niewątpliwie zatem Spółka utworzona w celu prowadzenia działalności sportowej, wykonująca w tym zakresie zadania publiczne i korzystająca ze środków publicznych, tj. dysponująca majątkiem publicznym, jest podmiotem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. zobowiązanym do udostępniania posiadanych informacji publicznych.

Sąd nie miał również wątpliwości, że wnioskowane informacje powinny podlegać udostępnieniu.

Żądane przez skarżącego informacje – jako dotyczące tej działalności i związane z gospodarowaniem środkami publicznymi – stanowią informację publiczną podlegającą udostępnieniu w trybie u.d.i.p. (…) W szczególności, zgodnie z art. 6 ust. 1 u.d.i.p., za informację publiczną uznać należy wszelkie informacje o podmiotach obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej, w tym o ich organizacji, przedmiocie działalności oraz o majątku, którym dysponują (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b, lit. c i lit. f u.d.i.p.), a także o majątku podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5, pochodzącym z zadysponowania majątkiem, o którym mowa w lit. a-c, oraz pożytkach z tego majątku i jego obciążeniach (lit. d), dochodach i stratach spółek handlowych, w których podmioty, o których mowa w lit. a-c, mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych, oraz dysponowaniu tymi dochodami i sposobie pokrywania strat (art. 6 ust. 1 pkt 5 lit. d i lit. e u.di.p.).

Na podstawie wskazanych wyżej przepisów przyjąć więc trzeba, że informacją publiczną są żądane przez skarżącego informacje o frekwencji na meczach organizowanych przez spółkę – jako dotyczące realizacji zadań publicznych w zakresie sportu oraz tworzenia warunków sprzyjających jego rozwojowi, a także informacje dotyczące kosztów i przychodów Spółki z działalności prowadzonej w zakresie realizacji tych zadań publicznych. (…)

WSA odniósł się również do stanowiska Klubu, które dotyczyło zasad funkcjonowania w ramach spółki akcyjnej. Sąd wskazał:

(…) korzystanie przez Spółkę ze środków publicznych i realizacja przez nią zadań publicznych oznacza, że w tym zakresie wszelkie informacje stanowią informację publiczną podlegającą udostępnieniu na podstawie u.d.i.p. Zauważyć należy, że Spółka nie działa dla osiągania zysku i realizuje zadania własne Miasta Opola w zakresie sportu. Odrębną kwestią, podlegającą ocenie na podstawie art. 5 u.d.i.p. jest natomiast ograniczenie prawa dostępu do niektórych z tych informacji z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy lub inną tajemnicę ustawowo chronioną.

O tym, jak wygląda sprawa dostępu do informacji w przypadku związków sportowych, można przeczytać w tekście Adama Mikosia – Reguły gry o transparentność – dostęp do informacji publicznej w sporcie.

*wyrok nieprawomocny oznacza, że może zostać wniesiona skarga kasacyjna, przez co sprawa będzie rozpoznana przez NSA. Do czasu wydania wyroku przez NSA orzeczenie nie uzyska prawomocności.