Informacja o usługach transportowych na rzecz gminy to informacja publiczna

Katalog podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej jest otwarty, i należy do niego także spółka realizująca przewozy w gminie – nawet jeśli nie korzysta ze środków publicznych i jest podmiotem prywatnym.

Wykaz autobusów, za pomocą których spółka realizuje zawartą z gminą umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, stanowi informację publiczną. 

Sprawę zainicjował wniosek o udostępnienie informacji w zakresie aktualnego wykazu środków transportu (autobusów), za pomocą których spółka realizuje zawartą z Gminą o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego.

Spółka w odpowiedzi na wniosek wskazała, że nie jest podmiotem obowiązanym do udostępnienia informacji publicznej, bowiem zawarta umowa nie doprowadziła do przeniesienia zadania transportu zbiorowego na spółkę, a dalej do jego realizacji obowiązana jest gmina. Co więcej, spółka, realizując umowę, nie korzysta z żadnych dopłat ani innych dofinansowań pochodzących ze środków publicznych.

Wnioskodawca złożył skargę na bezczynność spółki, argumentując, że spółka powinna zrealizować wniosek. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi przyznał mu rację, wskazując w wyroku z 15 września 2022 r. (sygn. akt II SAB/Łd 90/22):

“(…) spółka należy do kręgu podmiotów zobowiązanych do udostępnienia informacji publicznej, wymienionych w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. Zgodnie bowiem z ugruntowanym poglądem sądów administracyjnych zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 u.d.i.p. wyliczenie podmiotów zobowiązanych do udostepnienia informacji publicznej nie ma charakteru wyczerpującego. Użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności” czyni zasadnym stwierdzenie, że jest to wyliczenie przykładowe, otwarte, mające charakter porządkujący. Nie wyklucza istnienia innych podmiotów nienależących do żadnej z kategorii tam wymienionych, które z uwagi na to, że wykonują określone zadania publiczne, pozostają zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej, o ile ją posiadają. Struktura organizacyjna i własnościowa takich podmiotów nie ma decydującego znaczenia (…). W konsekwencji powyższego uznać należy, iż spółka kapitałowa, jaką jest […] realizując w oparciu o zawartą umowę cywilnoprawną, przewozy w ramach publicznego transportu zbiorowego na terenie Z.a finansowane ze środków publicznych, jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej związanej z wykonywanym zadaniem.”

Sąd orzekł także, że przedmiotem wniosku była informacja podlegającą udostępnieniu na zasadach u.d.i.p.:

“W sprawie spełniona również została przesłanka przedmiotowa, gdyż objęta żądaniem skarżącego informacja dotycząca aktualnego wykazu środków transportu (autobusów), za pomocą których spółka realizuje zawartą z Gminą Miasto Z. w dniu 11 czerwca 2014 r., w powiązaniu z postanowieniami tej umowy (w tym między innymi § 3 pkt 3, § 4 pkt 4, pkt 14) stanowi informację publiczną w rozumieniu art. 1 pkt 1 i art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c u.d.i.p., gdyż de facto dotyczy sposobu wydatkowania środków publicznych.”

Sąd, uwzględniwszy skargę, stwierdził bezczynność spółki i zobowiązał ją do rozpatrzenia wniosku. Spółka nie zgodziła się z rozstrzygnięciem i wniosła skargę kasacyjną od wyroku, zarzucając mu naruszenie szeregu przepisów postępowania. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 września 2024 r. (sygn. akt III OSK 2850/22) oddalił skargę. Orzeczenie sądu I instancji jest zatem prawomocne. 

Analizowanie wyroków wspiera National Endowment for Democracy