Czy związek zawodowy może pytać w trybie dostępu do informacji publicznej?

WSA w Olsztynie rozpoznawał sprawę, w której organizacja związkowa zwróciła się do prezesa jednego z sądów rejonowych o udostępnienie informacji o wynagrodzeniach zasadniczych asystentów sędziów, urzędników i innych pracowników tego sądu.

Jednym z argumentów podmiotu, mającym przemawiać za odmową udostępnienia informacji, było stwierdzenie, że wnioskodawcy przysługuje uprawnienie określone w art. 28 ustawy o związkach zawodowych, wobec czego nie może zadawać pytań w trybie dostępu do informacji publicznej.

Wspomniany art. 28 ustawy o związkach zawodowych brzmi następująco:

1. Pracodawca jest obowiązany udzielić na wniosek zakładowej organizacji związkowej informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących:

1. warunków pracy i zasad wynagradzania;
2. działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy związanych z zatrudnieniem oraz przewidywanych w tym zakresie zmian;
3. stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia;
4. działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.

2. Pracodawca udziela zakładowej organizacji związkowej informacji, o których mowa w ust. 1, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku.

W wyroku z 19 maja 2020 r. o sygn. akt II SAB/Ol 169/20 Sąd wyjaśnił, że tryby udostępniania informacji z ustawy o związkach zawodowych i ustawy o dostępie do informacji publicznej mają różny zakres i odmienne konsekwencje. Organizacja pracownicza może jednak korzystać z obu tych trybów:

Na marginesie Sąd wskazuje, że inne są przesłanki oraz zakres podmiotowy i przedmiotowy udostępniania informacji na podstawie na podstawie art. 28 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, a inne na podstawie u.o.d.i.p. Powyższe tryby i wynikające z nich uprawnienia są odrębne i niezależne od uprawnień przysługujących związkowi zawodowemu na gruncie przepisów ustawy o związkach zawodowych. Podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji na podstawie ustawy o związkach zawodowych jest wyłącznie pracodawca, a udostępniana przez niego informacja nie jest kwalifikowana jako informacja publiczna i nie musi dotyczyć spraw publicznych. Koniecznym warunkiem jej udostępnienia jest też jej niezbędność do prowadzenia działalności związkowej. Organizacja pracownicza jest więc uprawniona, na gruncie przepisów u.o.d.i.p., do żądania od podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji, która ma charakter informacji publicznej (por. wyrok WSA w Opolu z dnia 21 grudnia 2018 r., II SAB/Op 90/18, LEX nr 2614717, wyrok WSA w Łodzi z dnia 18 lipca 2019 r., II SA/Łd 310/19, LEX nr 2703623). Oznacza to, że organizacja ma wybór, w jakim trybie wystąpi o udostępnienie informacji. Posiadanie przez skarżącą statusu związku zawodowego, nie przesądza o wyłączeniu zastosowania przepisów u.i.d.p.

Do zbliżonych konkluzji doszedł WSA w Krakowie w wyroku z 16 czerwca 2020 r. o sygn. akt II SAB/Kr 36/20 oraz WSA w Łodzi w postanowieniu z 26 czerwca 2020 r. o sygn. akt II SAB/Łd 38/20.