Faktury i umowy na obsługę prawną to nie informacja przetworzona

Wnioskodawca zawnioskował do jednej z jednostek organizacyjnych gminy o udostępnienie skanów faktur i umów związanych z obsługą podmiotu między 2018 a 2019 r.

W odpowiedzi wskazano, między innymi, że wniosek dotyczy informacji przetworzonej, a to ze względu na konieczność dokonania anonimizacji dokumentów (zakrycia, zamazania, usunięcia danych). Sprawa trafiła do WSA we Wrocławiu, który to w nieprawomocnym* wyroku z 7 listopada 2019 r. o sygn. akt IV SA/Wr 358/19 wyjaśnił, że wnioskowane faktury i umowy na obsługę prawną nie są informacją przetworzoną:

W ocenie Sądu na uwzględnienie nie zasługiwał również drugi argument organu, przemawiający za odmownym załatwieniem wniosku strony skarżącej, a mianowicie twierdzenie, że żądane przez nią informacje mają charakter przetworzony.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej nie definiuje pojęcia informacji przetworzonej. Stanowi ona jedynie w art. 3 ust. 1 pkt 1, że prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do uzyskania informacji publicznej, w tym informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. Jednakże w toku stosowania przepisów tej ustawy, w orzecznictwie sadowoadministracyjnym ukształtował się pogląd stanowiący, że informacja przetworzona to taka informacja, na którą składa się określona liczba tzw. informacji prostych, podlegających jednak wyodrębnieniu w sposób dostosowany do żądania wnioskodawcy poprzez konieczność dokonania stosownych analiz, wyciągów bądź zestawień, angażujących znaczny wysiłek intelektualny zasobów kadrowych podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 września 2012 r., sygn. akt I OSK 1477/12 oraz z dnia 17 października 2006 r., sygn. akt I OSK 1347/05).

(…)

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że sięgnięcie przez organ do zbiorów dokumentacji zawierających informacje proste i wyselekcjonowanie spośród nich umów żądanych przez skarżącego, a następnie poddanie ich procesowi anonimizacji i skatalogowania, nie skutkuje przekształceniem informacji prostej w informację przetworzoną. Zwłaszcza, że obejmują one stosunkowo niewielki zakres danych, ograniczający się do skanów umów, i faktur związanych z obsługą prawną spółki za okres od 19 listopada 2018 r. do 18 kwietnia 2019 r. Nie są to zatem czynności na tyle skomplikowane, że w ich efekcie mogłoby dojść do powstania całkowicie nowej informacji publicznej. W szczególności zaś nie można podzielić stanowiska organu, że taki skutek będzie miało pozbawienie udostępnianych dokumentów danych osobowych, czyli anonimizacja. Czynność ta polega jedynie na przekształceniu informacji, a nie jej przetworzeniu, stąd informacja prosta nie zmienia się w informację przetworzoną poprzez proces anonimizacji (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 marca 2019 r., sygn. akt I OSK 865/17, wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych w Lublinie z dnia 22 marca 2018 r., sygn. akt II SAB/Lu 175/17 oraz w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 5 listopada 2015 r., sygn. akt II SA/Go 538/15).

Zatem w związku z tym, że żądanie strony skarżącej nie dotyczyło informacji publicznej przetworzonej, podmiot zobowiązany bezzasadnie domagał się od niej wykazania szczególnie istotnego interesu publicznego przemawiającego za udostępnieniem zawnioskowanych danych. Naruszył on tym samym dyspozycję art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy.

*UWAGA! Nieprawomocny wyrok oznacza, że jedna ze stron zaskarżyła go, tj. wniosła skargę kasacyjną do NSA, a na dzień zamieszczenia tego artykułu nie opublikowano jeszcze ostatecznego wyroku.

AKTUALIZACJA:

Ostatecznie w sprawie wypowiedział się NSA, który w wyroku z 13 maja 2022 r. o sygn. akt III OSK 2398/21 oddalił skargę kasacyjną jednostki organizacyjnej gminy. Sąd wyjaśnił, że konieczność anonimizacji dokumentów nie oznacza od razu, że organ musi przygotować informacją przetworzoną:

Wbrew stanowisku strony skarżącej kasacyjnie, co do zasady konsekwencją dokonania jakiejkolwiek formy anonimizacji nie jest przetworzenie informacji. Sąd I instancji prawidłowo wyjaśnił, że proces anonimizacji danych prowadzi z reguły do przekształcenia informacji, a więc do usunięcia danych niepodlegających udostępnieniu, co nie jest jednoznaczne z przetworzeniem informacji, skoro w wyniku anonimizacji nie powstaje informacja publiczna jakościowo nowa. Stanowisko to znajduje odzwierciedlenie w bogatym orzecznictwie sądowoadoministracyjnym, które wypracowało sposób rozumienia pojęcia informacji publicznej przetworzonej. W niniejszej sprawie Sąd wskazał, że informacja prosta nie zmienia się w informację przetworzoną poprzez proces anonimizacji.