Faktury są informacją publiczną

Mieszkaniec zawnioskował do prezydenta miasta o wszystkie faktury wystawione urzędowi w 2021 i 2022 roku przez jedną z kancelarii prawnych.

Urząd najpierw przedłużył termin realizacji wniosku, a następnie poinformował wnioskodawcę, że wymienione faktury nie stanowią dokumentów urzędowych w rozumieniu art. 6 ust. 2 u.d.i.p.

Wnioskodawca wniósł skargę na bezczynność prezydenta miasta do WSA, argumentując, że fakt, iż faktury nie są dokumentem urzędowym, nie przesądza o tym, że nie są informacją publiczną. Są to dokumenty związane z wydatkowaniem publicznych pieniędzy i jako takie powinny być jawne.

Prezydent miasta w odpowiedzi na skargę podtrzymał swoje stanowisko. Powoływał się przy tym na orzecznictwo mówiące, że co do zasady organ nie może udostępniać osobom trzecim prywatnych dokumentów będących w jego posiadaniu, a za takie uważa faktury, o które wnioskował mieszkaniec.

Wojewódzki Sąd Administracyjny uwzględnił skargę na bezczynność (sygnatura – IV SAB/Po 12/23) :

W ocenie Sądu referowane rozumowanie Organu nie zasługuje na aprobatę, bo choć zasadza się na prawidłowym założeniu co do zasadniczo prywatnego (nie-urzędowego) charakteru dokumentu, jakim co do zasady jest faktura, to wiąże z nim błędny wniosek o bezwzględnym wyłączeniu stosowania w odniesieniu do tego rodzaju dokumentów trybu udostępniania właściwego dla informacji publicznej.

Sąd w swoim orzeczeniu podkreślił, że nie można ograniczyć prawa do informacji do możliwości wglądu jedynie w dokumenty, które spełniają definicję dokumentu urzędowego z art. 6 ust. 2 u.d.i.p. Istnieją bowiem dokumenty, które nie mieszczą się w tej definicji, a są nośnikiem informacji publicznej, i do nich należą wszelkie dokumenty prywatne, które dotyczą spraw publicznych.

W konsekwencji nie powinno w niniejszej sprawie budzić wątpliwości, że tego rodzaju dokumenty (faktury), jak te żądane przez Skarżącego, jako nośnik informacji o wydatkowaniu środków publicznych podlegają udostępnieniu w trybie i na zasadach (a więc i z ewentualnymi ograniczeniami) określonymi w u.d.i.p.

Sąd przypomniał również:

(…) zasada jawności gospodarki środkami publicznymi jest regułą, która musi być przestrzegana przez każdą jednostkę dysponującą publicznymi środkami finansowymi. Wydatkujący środki publiczne podlegają kontroli odpowiednich urzędów, kontroli politycznej oraz kontroli ze strony samych obywateli.

Analizowanie wyroków wspiera National Endowment for Democracy.