Zaświadczenia dotyczące przywozu broni i amunicji spoza Unii Europejskiej to informacja publiczna 

Wnioskodawca zwrócił się do Ministra Spraw Zagranicznych o udostępnienie skanów wszystkich zaświadczeń wydanych w 2022 r. przez konsula RP, dotyczących przywozu broni i amunicji z państw spoza Unii Europejskiej przez obywateli polskich. Drugie pytanie dotyczyło dokumentów, na podstawie których wydano każde zaświadczenie.

W odpowiedzi minister poinformował, że wniosek nie dotyczy informacji publicznej oraz jest zbyt ogólny, wobec czego nie może być załatwiony w ramach procedury dostępu do informacji publicznej.

Wnioskodawca skierował skargę na bezczynność do sądu administracyjnego. Wyjaśnił w niej, że przygotowuje raport, w którym zamierza przedstawić analizę oraz ocenę spójności standardu dowodowego zaświadczeń wydawanych przez konsulów ze wszystkich konsulatów RP. W kolejnym piśmie procesowym dodał, że polskie środowisko posiadaczy broni ma prawo uzyskać informację co do tego, jak konsulowie radzą sobie z wykonywaniem obowiązku ustawowego.

Z kolei minister dodał, że skarżący (wnioskodawca) w krótkich odstępach czasu złożył analogiczne wnioski nie tylko w odniesieniu do działalności Konsula RP w Asunción, ale również w odniesieniu do kilkudziesięciu innych placówek zagranicznych. Skala działań rodzi pytanie, czy w rozpatrywanej sprawie nie mamy do czynienia z przekroczeniem granic korzystania z prawa do informacji publicznej.

W wyroku z 25 stycznia 2024 r. o sygn. akt II SAB/Wa 419/23 WSA w Warszawie stwierdził bezczynność Ministra Spraw Zagranicznych i zobowiązał organ do rozpatrzenia wniosku. Uzasadniając orzeczenie, Sąd rozpoczął od stwierdzenia, że wniosek skarżącego (wnioskodawcy) został sformułowany w sposób jasny:

W świetle powyższego, zdaniem Sądu, wniosek skarżącego z dnia […] kwietnia 2023 r. jest wnioskiem o udostępnienie informacji o sprawie publicznej. Pytania zawarte we wniosku odnoszą się ściśle do działalności (działań) Konsula RP, a więc funkcjonariusza publicznego. Wniosek jest przy tym jasny w swej treści i nie ma wątpliwości, o co wnosi wnioskodawca. Nie jest zrozumiałe twierdzenie organu, że nie zawiera on jednego z elementów niezbędnych do jego rozpoznania. Wniosek składany w trybie u.d.i.p. nie musi odpowiadać żadnym szczególnym wymogom, nie stanowi on bowiem podania w rozumieniu art. 63 K.p.a., gdyż na tym etapie postępowania nie stosuje się przepisów k.p.a. Tylko w sytuacji, gdy organ zmierza do wydania decyzji administracyjnej (o odmowie udostępnienia informacji publicznej, o umorzeniu postępowania), wniosek powinien zostać podpisany (art. 64 § 2 K.p.a.), nie może być wówczas wątpliwości, kto jest wnioskodawcą, a tym samym, o czyim uprawnieniu rozstrzyga organ i do kogo należy skierować decyzję administracyjną.

Następnie WSA w Warszawie wyjaśnił obszernie, że wnioskowana informacja stanowi informację publiczną:

Zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U z 2022 r., poz. 2516), przywóz broni i amunicji z państw niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej przez obywateli polskich wymaga uprzedniego wydania zaświadczenia przez właściwego konsula Rzeczypospolitej Polskiej. W myśl natomiast art. 34 pkt 9 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. Prawo konsularne (Dz. U. z 2023 r., poz. 1329), Konsul na podstawie odrębnych przepisów m.in. wydaje zaświadczenia uprawniające do przywozu broni na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub uprawniające do przewozu broni przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Powyższe oznacza, że zaświadczenie, o którym mowa w przepisach, nie stanowi potwierdzenia uprawnień (tzn. stworzonych lub ustalonych) uprzednio indywidualnym aktem prawnym, lecz samo w sobie jest elementem składającym się na uprawnienie do legalnego przewozu broni i amunicji wraz ze zgłoszeniem celnym. Zaświadczenie takie jest więc dokumentem urzędowym, wystawionym przez organ administracji publicznej, jakim jest konsul, nie zaś dokumentem wewnętrznym, a zatem takim, który może służyć wymianie informacji między pracownikami danego podmiotu czy być elementem procesu prowadzącego do powstania aktu będącego formą działalności danego podmiotu.

W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, publiczny charakter ma również informacja o tym, na podstawie jakich konkretnie dokumentów wydano każde z zaświadczeń będących przedmiotem wniosku. Należy mieć na uwadze, że ani przepisy ustawy o broni i amunicji, ani też rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 20 lutego 2012 r. w sprawie określenia wzorów zaświadczeń uprawniających do przywozu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wywozu z tego terytorium oraz przewozu przez nie broni i amunicji, wzorów zaświadczeń nabycia broni lub amunicji przez cudzoziemców oraz obywateli polskich mających miejsce stałego pobytu za granicą, oraz wzoru zgody na wywóz broni lub amunicji z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r., poz. 213) nie konkretyzują dokumentów wymaganych do przedłożenia w postępowaniu o wydanie zaświadczenia z art. 37 ustawy o broni i amunicji. Pytanie skarżącego odnosi się do konkretnych postępowań zaświadczeniowych, dotyczy dokumentów (poprzez sporządzenie listy, czy też „wypunktowanie”), w oparciu o które procedowano w każdej indywidualnej sprawie zakończonej wydaniem zaświadczenia. Taka „indywidualizacja” żądania wniosku pozostaje bez wpływu na kwalifikację wnioskowanej informacji jako publicznej. […] nie domaga się bowiem udostępnienia konkretnych dokumentów dotyczących indywidualnej sprawy zakończonej wydaniem zaświadczenia, w szczególności nie domaga się udostępnienia wniosków indywidualnych osób, inicjujących postępowanie o wydanie zaświadczenia, lecz wnosi o udostępnienie informacji, z której wynikałoby, na podstawie jakich dokumentów wydane zostały poszczególne zaświadczenia.