Zmiana sposobu lub formy udostępnienia informacji publicznej

Wnioskodawczyni skierowała do okręgowej izby architektów RP wniosek o udostępnienie informacji publicznej w postaci kopii dwóch nagrań ze zjazdów izby.

W odpowiedzi na wniosek uprzedzono, że udostępnienie tej informacji wiąże się z koniecznością wyznaczenia dodatkowych kosztów w wysokości 221,40 zł, a więc z poniesieniem opłaty za udostępnienie informacji publicznej (przetworzenie materiału pokazującego oryginalnie wizerunki osób trzecich). Organ wyjaśnił też, że wnioskodawczyni nie sprecyzowała, czego się domaga — udostępnienia kopii nagrania audio czy audiowizualnego. Przyjęto zatem, że chodzi o nagranie audio.

Wnioskodawczyni zaskarżyła wspomnianą odpowiedź do sądu administracyjnego. Uzasadniając skargę, wyjaśniła, że izba nie wykazała konieczności naliczenia opłaty, jak również nie opisała, w jaki sposób wyliczyła akurat tę kwotę. Wskazała również, że jeśli organ nie był pewien, czego dotyczył wniosek, to powinien wezwać do jego sprecyzowania.

Prawomocnym wyrokiem z 16 maja 2024 r. o sygn. akt II SA/Łd 2/24 WSA w Łodzi uwzględnił skargę i uchylił zaskarżony akt wyznaczający opłatę.

W pierwszej kolejności Sąd wyjaśnił, że w tej sprawie zapadł już wyrok z 26 lipca 2023 r. o sygn. akt II SAB/Łd 37/23. Zobowiązano w nim okręgową izbę architektów do rozpatrzenia wniosku oraz wskazano, że skoro wnioskodawczyni została wezwana do doprecyzowania, w jaki sposób i w jakiej formie organ ma przekazać informację, ale okazało się, że ta forma jest niemożliwa do zrealizowania, to dalej organ powinien wykorzystać art. 14 Ustawy o dostępie do informacji publicznej (powiadomienie o braku możliwości udostępnienia informacji w określonej formie).

Po wspomnianym wyroku z 2023 r. izba nie skorzystała jednak ze wskazówek Sądu. Zamiast tego samodzielnie ustaliła formę udostępnienia informacji (nagranie audio) i wyliczyła opłatę za jej przygotowanie. Właśnie tę nieprawidłowość wytknął izbie WSA w Łodzi w wyroku z maja 2024 r.:

W realiach niniejszej sprawy dopiero prawidłowe wysłanie powiadomienia w trybie art. 14 ust. 2 u.d.i.p. i ewentualna pozytywna reakcja skarżącej na zaproponowaną przez organ alternatywną formę udostępnienia wnioskowanej informacji stanowiłaby podstawę do zastosowania przez organ trybu przewidzianego art. 15 ust. 2 u.d.i.p. i w konsekwencji ustalenia spornej opłaty na podstawie art. 15 ust. 1 u.d.i.p. Brak wystosowania powiadomienia spełniającego wskazane wyżej kryteria przewidziane przepisem art. 14 ust. 2 i w konsekwencji uniemożliwienie stronie stosownej reakcji na takie powiadomienie, które determinowałoby dalsze postępowanie w sprawie, należy uznać za naruszenie prawa skutkujące koniecznością uchylenia zaskarżonego aktu na podstawie art. 146 § 1 p.p.s.a. 

Przy okazji Sąd wyjaśnił obszernie, jak powinna wyglądać ścieżka powiadomienia o braku możliwości przekazania informacji w sposób lub w formie określonej przez wnioskodawcę:

W konsekwencji przyjąć należy, że aby powiadomienie, o którym mowa w art. 14 ust. 2 u.d.i.p., mogło wywołać zamierzone przez ustawodawcę skutki, musi zawierać następujące elementy: 1) podmiot obowiązany musi w jego treści wskazać przyczynę braku możliwości udzielenia informacji zgodnie z wnioskiem z równoczesnym określeniem sposobu i formy, w jakiej może być ona udostępniona wnioskodawcy; 2) podmiot obowiązany musi w jego treści wskazać termin, w którym wnioskodawca ma zająć stanowisko co do zaproponowanego sposobu i formy udzielenia informacji, przy czym termin ten zgodnie z wolą ustawodawcy wynosi 14 -dni od dnia doręczenia wnioskodawcy powiadomienia; 3) podmiot obowiązany musi w treści powiadomienia pouczyć o skutkach niezłożenia przez wnioskodawcę w terminie 14 dni od doręczenia powiadomienia wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, tj. o konieczności umorzenia postępowania w takim przypadku.

(…)

Wspomniany przepis art. 14 ust. 2 ,u.d.i.p. uzależnia możliwość uzyskania informacji publicznej od sposobu lub formy, w jakich wnioskodawca domaga się jej udostępnienia, przy czym dysponent informacji publicznej jest związany sposobem udostępnienia wskazanym we wniosku i nie może go bez zgody wnioskodawcy modyfikować. Jeśli organ nie może zrealizować wniosku zgodnie z żądaniem, powinien poinformować wnioskodawcę, w jakim wypadku i w jaki sposób (dotyczy to też formy) byłoby to możliwe. Powyższe powiadomienie powinno być dokonane w terminie określonym w art. 13 ust. 1 u.d.i.p., a więc w terminie 14 dni od daty wpływu wniosku do podmiotu zobowiązanego. Jeżeli wnioskodawca w terminie 14 dni od daty otrzymania wspomnianego wyżej powiadomienia nie zawiadomi adresata wniosku o wyrażeniu zgody na zaproponowaną przez niego odmienną formę udostępnienia, to dysponent informacji ma obowiązek wydać decyzję o umorzeniu postępowania. Podkreślić przy tym należy, że w przypadku braku odpowiedzi ze strony wnioskodawcy organ winien doprowadzić do wydania decyzji umorzeniowej, co wymaga, by wniosek o udzielenie informacji został przez stronę podpisany, ze wskazaniem adresu do doręczeń, do czego organ winien wezwać stronę w trybie art. 64 § 2 k.p.a., stosując wynikający z tego przepisu rygor, wszak chodzi o wydanie decyzji administracyjnej.