Logo Logo Menu
Zamknij

BIP przyjazny internautom? Wnioski z monitoringu BIP-ów jednostek samorządu terytorialnego województwa warmińsko-mazurskiego.

Jednym z podstawowych praw człowieka jest prawo do informacji. Stowarzyszenie Razem dla Innych, jako organizacja watchdogowa, stawia sobie za cel działanie na rzecz tego prawa.

W tym celu w obecnym, 2009 roku, Stowarzyszenie zrealizowało projekt „BIP – Bezpośrednią Informację Proszę”, by sprawdzić, czy w BIP-ach znajdują się prawnie zagwarantowane informacje oraz czy są one bezpośrednie, a więc czy ich dostępność pozwala na ich znalezienie. W ramach projektu tym samym zmonitorowano BIP-y urzędów gminnych, powiatowych oraz marszałkowski i wojewódzki województwa
warmińsko-mazurskiego.

Wniosków nie brakuje. Poniżej przedstawiamy wybrane, a po pełną wersję raportu z monitoringu zapraszamy na stronę Stowarzyszenia Razem dla Innych.

Po pierwsze warto wspomnieć o pewnej częstej praktyce, a mianowicie o „wyprowadzaniu” na stronę oficjalną jednostek samorządowych informacji, które obligatoryjnie powinny zostać zamieszczone w BIP. Dotyczy to w szczególności informacji związanych z ofertami inwestycyjnymi gmin, a także z ogłoszeniami o przetargach i zamówieniach publicznych oraz struktury organizacyjnej urzędów. W BIP zamieszcza się często jedynie link do strony, podczas gdy praktyką powinno być działanie odwrotne lub powtórzenie informacji na obu stronach. Biuletyny Informacji Publicznej powstały po to, by obywatel na jednej stronie mógł znaleźć wszystkie informacje dotyczące urzędu. Zdajemy sobie sprawę, że urzędy często priorytetowo traktują podmiotowe strony internetowe – one są wyszukane graficznie, dopieszczone, ich celem również jest informowanie, ale często mają one bardziej charakter oferty turystycznej czy promocyjnej gminy. BIP-y natomiast mają służyć przekazaniu obiektywnych i rzetelnych informacji o pracy organów samorządowych lub rządowych.

Innym pojawiającym się naruszeniem, o którym warto wspomnieć, jest niechęć pracowników urzędów do podpisywania się pełnym imieniem i nazwiskiem w sytuacji, w której jako osoby odpowiedzialne za wytworzenie bądź udostępnienie informacji, powinny zamieścić swoje dane np. w stopce redakcyjnej dokumentu. Ta anonimizacja pracowników występuje nie tylko w internecie (BIP, oficjalne strony urzędów), ale również w przypadku drukowanych biuletynów informacyjnych. Jednak, zgodnie z ustawą o udostępnianiu informacji publicznej, istnieje obowiązek podania takich cech i danych personalnych osoby fizycznej, które pozwolą na jednoznaczne wskazanie tej osoby. Inicjały takimi danymi nie są. Chęć „ukrywania” swoich danych przez pracowników urzędu jest niezrozumiała i świadczy o braku należytej wiedzy o prawidłowej ochronie danych osobowych oraz zasadach jawności życia publicznego. Warto dodać, że w tego typu sprawach, o stosowanej anonimizacji, zapadły już wyroki sądowe.

Jednym z większych zaskoczeń, w trakcie monitoringu, okazały się moduły wyszukujące. O wadze wyszukiwarek internetowych nie trzeba kogokolwiek chyba przekonywać. To przez nie próbujemy znaleźć informację, gdy nie możemy tego zrobić po przejrzeniu strony. Mało tego, wielu użytkowników internetu wychowanych na gogle-u, od razu szuka poprzez wyszukiwarkę informacji. Niestety administratorzy Biuletynów zdają się ignorować tę oczywistość. Na palcach ręki można policzyć BIP-y, których moduły wyszukujące działały sprawnie. Mianowicie były to na przykład wyszukiwarki Biuletynów: Starostwa Powiatowego w Bartoszycach, Urzędu Miasta i Gminy Łukta, Urzędu Gminy Banie Mazurskie, Urzędu Gminy Dąbrówno i Urzędu Gminy Ostróda.

Nie zatrzymując się tylko na uchybieniach, warto wspomnieć o dobrych praktykach. W wielu BIP-ach pojawiały się bowiem ciekawe i bardzo praktyczne z punktu widzenia obywatela rozwiązania. Świetnym pomysłem jest umożliwienie subskrypcji zmian wprowadzanych na BIP-ach. W ten sposób można śledzić na bieżąco informacje pojawiające się w Biuletynie. Takie rozwiązanie wprowadził np. Urząd Gminy Biała Piska, Orzysz i Ruciane Nida.

Inne wzorcowe rozwiązanie jest na BIP-ie miasta Lubawa. Mowa tu o systemie zalinkowania protokołów z sesji rady miasta. Po pierwsze te protokoły są na BIP-ie miasta – co niestety pozostaje rzadkością. Po drugie nie są one w formie załącznika pdf. czy jpg., co ułatwia ich znalezienie na stronie. I najważniejsze, protokół jest zalinkowany z uchwałami, które zostały przyjęte na danej sesji. Zdawałoby się to takie banalne, jednak z punktu widzenia obywatela to krok milowy. To jedno z niewielu rozwiązań, które jest przygotowane z myślą o poszukującym informacji.

Na zakończenie warto wymienić BIP-y, które Stowarzyszenie Razem dla Innych uznało za najprzyjaźniejsze, w kolejności alfabetycznej są to BIP-y następujących podmiotów: Gmina Banie Mazurskie (powiat gołdapski), Gmina Dywity (powiat olsztyński), Miasto Ełk (powiat ełcki), Miasto Giżycko (powiat giżycki), Gmina Iława (powiat iławski), Gmina Jedwabno (powiat szczycieński), Gmina Jeziorny (powiat olsztyński), Gmina Kisielice (powiat iławski), Miasto Lubawa (powiat iławski), Gmina Lubawa (powiat iławski), Powiat mrągowski, Gmina Nidzica (powiat nidzicki), Gmina Susz (powiat iławski), Gmina Szczytno (powiat szczycieński), Gmina Świątki (powiat olsztyński), Gmina Świętajno (powiat szczycieński), Gmina Wydminy – dotyczy serwisu BIP z dnia monitoringu, aktualnie BIP gminy został przeniesiony na Wrota Warmii i Mazur, naszym zdaniem nie jest to zmiana na lepsze (powiat giżycki), Gmina Zalewo (powiat iławski).

Stowarzyszenie Razem dla Innych jest regionalną organizacją watchdogową, działającą od 2003 roku, głównie na terenie Mazur Zachodnich, ale podejmującą działania również na terenie całego kraju. Głównym celem naszego Stowarzyszenia od samego początku jest rozwój społeczeństwa obywatelskiego, edukacja obywatelska, przeciwdziałanie wszelkim formom wykluczenia, w szczególności wynikającego z ograniczonego dostępu do rzetelnej i zrozumiałej informacji.

Obecnie dąży do osiągnięcia celów m.in. poprzez:

  • działanie na rzecz rozwoju partycypacji i konsultacji społecznych,
  • prowadzenie działań służących zwiększeniu świadomości praw i obowiązków    człowieka i obywatela, w tym prawa do informacji,
  • kreowanie postaw tolerancji i przeciwdziałaniu dyskryminacji,
  • wspieranie oddolnych inicjatyw aktywizujących lokalne społeczności.

Projekt BIP – Bezpośrednią Informację Proszę realizowany jest w ramach Programu Działania Strażnicze Fundacji im. Stefana Batorego  – edycja 2008.

Zadaniem projektu jest zbadanie dostępu do informacji publicznej z poziomu urzędowego publikatora elektronicznego, jakim jest Biuletyn Informacji Publicznej  /BIP/ – we wszystkich gminach i powiatach województwa warmińsko-mazurskiego. Głównym celem projektu jest uświadomienie władzy samorządowej potencjału tkwiącego w mechanizmie obywatelskiego nadzoru, wartości partnerskiej współpracy z mieszkańcami w procesie zarządzania lokalną społecznością, na przykładzie monitoringu BIP.

Projekt realizowany jest w okresie: maj – listopad 2009.

 

Chcesz, aby Twoje prawa były chronione, a politycy mądrze wydawali Twoje pieniądze?

Wspieraj nas lub włącz się w nasze działania

Komentarze 0

Dodaj komentarz

Przed wysłaniem komentarza przeczytaj "Zasady dodawania i publikowania komentarzy".

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.