Logo Logo Menu
Zamknij

Błędne pouczenie co do odwołania od decyzji nie może szkodzić stronie

Naczelnik pewnego urzędu skarbowego wydał decyzję o odmowie udostępnienia informacji publicznej. Sprawa trafiła do organu odwoławczego (właściwy dyrektor izby administracji skarbowej), który uchylił tę decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia naczelnikowi urzędu skarbowego. W pouczeniu decyzji poinformowano wnioskodawcę, że w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia, może on złożyć skargę na decyzję do sądu administracyjnego.

Gdy wnioskodawca zdecydował się wnieść skargę na decyzję do sądu, WSA w Gdańsku odrzucił ją wydając postanowienie z 23 grudnia 20222 r. o sygn. akt II SA/Gd 650/21. Sąd potraktował skargę jako sprzeciw i uznał, że ten został wniesiony po terminie, który wynosił 14 dni. W uzasadnieniu Sąd wyjaśnił, że chociaż decyzja zawierała błędne pouczenie (w sprawie nie przysługiwała skarga, a sprzeciw), to żeby ją kontynuować, skarżący musiałby złożyć wniosek o przywrócenie terminu.

Ostatecznie sprawa trafiła do NSA, który to postanowieniem z 5 kwietnia 2022 r. o sygn. akt III OZ 207/22 uchylił zaskarżone postanowienie WSA w Gdańsku.

Sąd stwierdził, że dyrektor izby administracji skarbowej faktycznie źle pouczył wnioskodawcę co do wniesienia skargi na decyzję. Sąd wyjaśnił, że od tego typu rozstrzygnięcia nie przysługuje skarga na decyzję, a sprzeciw. Termin na wniesienie sprzeciwu wynosi natomiast 14, a nie 30 dni. Powyższe wynika z następujących przepisów:

Art. 138 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego:

Organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

Art. 64a Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi:

Od decyzji, o której mowa w art. 138 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, skarga nie przysługuje, jednakże strona niezadowolona z treści decyzji może wnieść od niej sprzeciw, zwany dalej ‘’sprzeciwem od decyzji’’.

Art. 64c § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi:

Sprzeciw od decyzji wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia skarżącemu decyzji.

NSA przyznał również, że co do zasady wniesienie sprzeciwu po terminie powinno skutkować jego odrzuceniem. Wynika to z następujących przepisów:

Art. 64b § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi:

Do sprzeciwu od decyzji stosuje się odpowiednio przepisy o skardze, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

Art. 58 § 1 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi:

Sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie terminu do jej wniesienia.

Mimo wszystko NSA doszedł do przekonania, że WSA w Gdańsku powinien zająć się sprawą, ponieważ to dyrektor izby administracji skarbowej błędnie pouczył skarżącego, że od decyzji przysługiwała skarga, a nie sprzeciw, który powinien zostać złożony w terminie 14 dni. To przez błędne pouczenie skarżący skierował sprawę do sądu za późno, kierując się terminem 30 dni. Sąd wyjaśnił, że skarżący nie powinien ponosić negatywnych konsekwencji za to, że zastosował się do błędnego pouczenia:

Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że jeżeli w zaskarżonej decyzji organ błędnie pouczył o możliwości wniesienia skargi i trzydziestodniowym terminie do jej wniesienia, to powyższa okoliczność powinna być wzięta pod uwagę przez Sąd pierwszej instancji. Zgodnie bowiem z treścią art. 112 k.p.a. błędne pouczenie w decyzji co do prawa odwołania albo wniesienia powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego nie może szkodzić stronie, która zastosowała się do tego pouczenia.

Konsekwencje obowiązywania art. 112 k.p.a. powinny być jednolite na drodze postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego, zatem w przypadku wniesienia spóźnionego odwołania, które wpłynęło z zachowaniem terminu błędnie podanego w pouczeniu, organ/sąd obowiązany będzie je rozpatrzyć bez potrzeby wnoszenia wniosku o przywrócenie terminu (zob. B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2017, str. 621).

Tym samym biorąc pod uwagę treść art. 64b § 1 p.p.s.a. uznać należało, że do sprzeciwu będzie miał zastosowanie art. 112 k.p.a. (por. postanowienie NSA z 26 października 2017 r., sygn. akt II OZ 1206/17). W konsekwencji skutkiem prawnym ochrony wynikającej z art. 112 k.p.a. w przypadku wniesienia spóźnionego środka zaskarżenia do sądu, który wpłynął z zachowaniem terminu błędnie podanego w pouczeniu, jest obowiązek wojewódzkiego sądu administracyjnego rozpatrzenia go bez potrzeby wnoszenia wniosku o przywrócenie terminu. Zatem w tych okolicznościach konieczne stało się uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Chcesz, aby Twoje prawa były chronione, a politycy mądrze wydawali Twoje pieniądze?

Wspieraj nas lub włącz się w nasze działania

Komentarze 0

Dodaj komentarz