Protokół kontroli a anonimizacja

Wnioskodawca zwrócił się do jednego z okręgowych inspektorów pracy o udostępnienie dokumentacji wytworzonej podczas kontroli w konkretnej firmie.

Informację udostępniono, ale protokół kontroli został znacząco zanonimizowany. W związku z tym sprawa trafiła do WSA we Wrocławiu, który w wyroku z 29 maja 2020 r. o sygn. akt IV SAB/Wr 30/20 stwierdził bezczynność organu.

Po wspomnianym wyroku okręgowy inspektor pracy wydał decyzję o odmowie udostępnienia informacji ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy. W uzasadnieniu decyzji inspektor wyjaśnił, że część dokumentacji wytworzonej podczas kontroli należało zanonimizować, ponieważ kontrolowany podmiot złożył wniosek o objęcie informacji tajemnicą. Główny Inspektor Pracy podtrzymał to stanowisko.

Wnioskodawca zaskarżył powyższą decyzję, wobec czego sprawa trafiła do WSA w Warszawie. W wyroku z 29 lipca 2021 r. o sygn. akt II SA/Wa 2546/20 Sąd w pierwszej kolejności przypomniał organom, że już z poprzedniego orzeczenia wynikało, że dokonana anonimizacja pozbawiła wnioskowaną informację sensu, a tak duża ingerencja wymagała wyczerpującego uzasadnienia w decyzji o odmowie udostępnienia informacji:

W tym miejscu Sąd porządkowo przypomina, że wyżej wymienionym wyrokiem WSA we Wrocławiu przesądził, że wnioskowany przez Skarżącego protokół kontroli przeprowadzonej u przedsiębiorcy, w tym treść i postać dokumentów urzędowych, a w szczególności dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a u.d.i.p. podlega udostępnieniu jako informacja publiczna o danych publicznych oraz, że w rozpoznanej sprawie zastosowana przez organ bardzo szeroka anonimizacja protokołu kontroli oraz załączników do protokołu, obejmująca całe ustępy tekstu, a nawet całe strony protokołu, niewątpliwie niweczy pożądany przez wnioskodawcę cel w postaci uzyskania informacji publicznej. WSA we Wrocławiu podkreślił, że zamazanie większej części udostępnionego Skarżącemu protokołu uniemożliwia uzyskanie praktycznie jakichkolwiek informacji na podstawie tego protokołu i dlatego zobowiązał zaskarżony Organ do załatwienia wniosku Strony z dnia […] listopada 2019 r. – jak w podanej na wstępie sentencji przedmiotowego wyroku – gdyż Organ nie udzielił informacji w pełni odpowiadającej wnioskowi.

Jednocześnie WSA we Wrocławiu zwrócił, że argumentacja Organu, wskazująca na istnienie ograniczeń w udostępnieniu informacji publicznej z uwagi na prywatność osoby fizycznej, nie może stanowić uzasadnienia dla udzielenia informacji o niepełnej treści, czy odstąpienia od jej udzielenia. Anonimizacja nie powinna bowiem prowadzić do udostępnienia tylko części informacji, a jedynie zasłonięcia danych wrażliwych. Utajnienie w szerokim czy w pełnym zakresie danych w żądanych dokumentach powoduje radykalne ograniczenie dostępu do informacji publicznej, co z kolei wymaga podjęcia decyzji w trybie art. 16 ust. 1 u.d.i.p., w której to należy przesłanki odmowy udostępnienia informacji publicznej uzasadnić (…). 

Dalej Sąd wyjaśnił, że organy nie mogły objąć całej dokumentacji tajemnicą przedsiębiorcy tylko dlatego, że kontrolowany przedsiębiorca to zastrzegł. Powinny poddać takie zastrzeżenie weryfikacji, a jeśli nie zauważyłyby konieczności ochrony tajemnicy, to zastrzeżenie należało uznać za bezskuteczne:

Tymczasem analiza akt sprawy wskazuje, że kontrolowany podmiot w ramach kolejnej kontroli, jedynie w sposób „ogólnikowy” wniósł o objęcie tajemnicą przedsiębiorstwa informacji zawartych w protokole przedsiębiorstwa z […].102019r., w części dotyczącej dokumentacji wytwarzanej w zakładzie pracy, dokumentacji pracowniczej oraz dotyczącej wyposażenia technicznego i technologicznego zakładu (por. k. 27 akt adm. sprawy), w najmniejszym stopniu nawet nie uprawdopodabniając, że ujawnienie którejkolwiek z tych informacji może naruszyć jego interesy, w tym na rynku konkurencji, a tym bardziej nie wynika, jakie podjął działania sprawcze, aby informacje te „chronić”, w ramach przyjętych rozwiązań w przedsiębiorstwie.

Jednocześnie, jak wyjaśniono wcześniej, w przypadku, gdy przedsiębiorca zastrzega, że informacje, których udostępnienia domaga się strona skarżąca, stanowią tajemnice przedsiębiorcy, to obowiązkiem organu jest to zastrzeżenie poddać ocenie i dopiero w dalszej kolejności, ewentualnie, odmówić ich udostępnienia.

Zdaniem Sądu, organy nie wywiązały się z tego obowiązku i nie poddały rzetelnej „weryfikacji” czy wniosek przedsiębiorcy zasługuje na uwzględnienie.

Sąd podziela tę linię orzeczniczą sądów administracyjnych w której akcentuje się, że interpretacja dopuszczająca możliwość objęcia tajemnicą przedsiębiorcy informacji publicznej na podstawie arbitralnej decyzji przedsiębiorcy musi być uznana za wadliwą. Dla pozbawienia dostępu do szerokiego kręgu informacji wystarczającym byłoby bowiem formalne i niepodlegające jakiejkolwiek kontroli zadeklarowane przez przedsiębiorcę zastrzeżenie, że określone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Konsekwentnie zatem należy przyjąć, że złożone przez przedsiębiorcę zastrzeżenie może stać się skuteczne dopiero w sytuacji, gdy podmiot zobowiązany do ujawnienia, po przeprowadzeniu stosownego badania, zgodnie z obowiązującym prawem przesądzi, że zastrzeżone przez niego informacje mają charakter tajemnicy przedsiębiorcy. Jeżeli natomiast w wyniku sądowej kontroli okaże się, że zastrzeżona informacja, nie stanowi tajemnicy przedsiębiorcy, to zadeklarowane zastrzeżenie staje się bezskuteczne (por. w szczególności wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 października 2012 r. sygn. akt II SA/Wa 1483/12, wyrok WSA w Gdańsku z dnia 4 września 2013 r. sygn. akt II SA/Gd 321/13 czy wyrok WSA w Łodzi z dnia 9 czerwca 2014 r. sygn. akt II SAB/Łd 50/14).