Wezwanie do podpisania załączników skargi złożonej przez ePUAP

Od połowy 2019 r. wnioskodawcy mają możliwość składania skarg przez ePUAP. Wiele osób, które zdecydowały się skorzystać z tej ścieżki, otrzymuje następnie wezwania sądowe do podpisania załączników, stanowiących treść skargi. W przypadku nieuzupełnienia braków, skargi podlegają odrzuceniu.

Tak było przykładowo w sprawie, którą kontrolował WSA w Opolu z postanowienia z 5 czerwca 2020 r. o sygn. akt II SA/Op 134/20. Skarżąca wniosła skargę drogą elektroniczną, ale podpisane zostało jedynie pismo przewodnie. Sąd stwierdził, że wymóg odrębnych podpisów obejmuje również załączniki:

W przedmiotowej sprawie skarżąca wniosła skargę drogą elektroniczną. Skargę stanowił załącznik do pisma przewodniego, w którym określono organ wydający zaskarżoną decyzję, a także jej datę i numer, zaś w ostatnim zdaniu pisma przewodniego wskazano, że „właściwe pismo znajduje się w załączniku.” W związku z tym, że podpis elektroniczny został złożony przez skarżącą jedynie pod pismem przewodnim, Sąd wezwał B.S. do usunięcia w terminie 7 dni braków formalnych skargi przez podpisanie załącznika (elektronicznie lub własnoręcznie), pod rygorem odrzucenia skargi.

Odmiennie zareagował jednak NSA w postanowieniu z 29 października 2020 r. o sygn. akt I OZ 816/20. Sąd stwierdził, że elektroniczne podpisanie pisma przewodniego sporządzonego w formularzu platformy ePUAP wystarcza, żeby uznać, że podpis obejmuje również skargę stanowiącą załącznik do tego pisma. Poniżej znajduje się fragment obszernego uzasadnienia:

(…) Przedstawiony powyższej sposób wnoszenia dokumentu elektronicznego i składania podpisu przez platformę e-PUAP jest również zgodny z przywołanymi powyżej przepisami p.p.s.a. W art. 12b § 2 i § 2 p.p.s.a. mowa jest bowiem o wnoszeniu do sądu administracyjnego dokumentów elektronicznych, a warunek formy pisemnej uważa się za zachowany, jeżeli dokument elektroniczny został podpisany w sposób, o którym mowa w art. 46 § 2a. Natomiast art. 46 § 2a p.p.s.a. odnosi się wyłącznie do pism stron wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego. Tak więc podpisanie wymaganym podpisem dokumentu elektronicznego wnoszonego przez platformę e-PUAP, wewnątrz którego przekazywane są inne dokumenty, np. załączniki, skutkuje podpisaniem całego dokumentu elektronicznego, tj. treści formularza wraz z załączonymi do niego plikami. Wykładni tej nie przeczy również treść art. 46 § 2b p.p.s.a., zgodnie z którym zasady podpisywania przewidziane w § 2a dotyczą także załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego. Z przepisu tego wynika bowiem jedynie, że jeżeli strona chce wnieść do sądu załącznik w formie odrębnego dokumentu elektronicznego to ten dokument powinien być również podpisany przez stronę albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Istotne jest zatem odpowiednie podpisanie przekazywanego dokumentu elektronicznego. Formalistyczna wykładnia art. 46 § 2b p.p.s.a. co do wymogu podpisania podpisem elektronicznym odrębnie każdego dokumentu (pliku) w przesyłanym jednym dokumencie elektronicznym przeczy celowi wprowadzenia informatyzacji postępowania sądowoadministracyjnego oraz oficjalnym zasadom funkcjonowania i podpisywania pism w platformie e-PUAP.

AKTUALIZACJA:

6 grudnia 2021 r. NSA wydał uchwałę o sygn. akt I FPS 2/21, która rozstrzygnęła powyższe wątpliwości. Ostatecznie Sąd uznał, że przy skardze składanej przez ePUAP nie wystarczy samo podpisanie pisma przewodniego, trzeba podpisywać również załącznik:

Zgodnie z art. 57 § 1 w zw. z art. 46 § 1 pkt 4 oraz art. 12b § 1 i art. 46 § 2a i 2b ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, ze zm.), skargę stanowiącą załącznik do formularza pisma ogólnego, podpisanego podpisem zaufanym, przesłanego przez platformę ePUAP, należy uznać za podpisaną jedynie wówczas, gdy została ona odrębnie podpisana podpisem kwalifikowanym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.