BIP w pigułce

Biuletyn Informacji Publicznej to – teoretycznie – podstawowe źródło informacji publicznej. Co możemy w nim znaleźć i z czego to wynika?

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o dostępie o informacji publicznej, informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub portalu danych, jest udostępniana na wniosek. Oznacza to, że podstawową formą pozyskiwania informacji jest właśnie Biuletyn Informacji Publicznej. Dopiero gdy czegoś w nim brakuje, warto pomyśleć o złożeniu wniosku o udostępnieniu informacji.

No właśnie — kto decyduje, jakie dane można znaleźć w Biuletynie Informacji Publicznej? I czy warto tam szukać innych informacji?

BIP — Kto, co i jak

Po pierwsze trzeba pamiętać, że prowadzenie BIPu jest obowiązkowe (art. 8 ust. 1 u.d.i.p.) i brak takiego Biuletynu jest poważnym niedopatrzeniem, które warto zgłosić Ministrowi ds. Cyfryzacji (można w tym celu wykorzystać wzór skargi, dostępny na naszej stronie). Ten obowiązek dotyczy wszystkich podmiotów wymienionych w art. 4 ust. 1 i 2 u.d.i.p. (art. 8 ust. 2 u.d.i.p.). Tak więc BIP jest obowiązkowy nie tylko dla organów gmin czy ministrów, ale też choćby spółek miejskich i podobnych podmiotów – takich jak np. szkoły, szpitale czy teatry publiczne.

Zgodnie z art. 8 ust. 3 u.d.i.p., obowiązkowe jest udostępnianie informacji, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-3, pkt 4 lit. a tiret drugie, lit. c i d i pkt 5 u.d.i.p. Te artykuły, punkty i litery mogą wydawać się zagadkowe — na szczęście wystarczy zajrzeć do art. 6 ustawy o dostępie do informacji, aby się przekonać, co konkretnie musi się znaleźć w BIPie. Są to przede wszystkim następujące informacje:

1. o polityce wewnętrznej i zagranicznej podmiotu, w tym o jego zamierzeniach i programach podjętych w celu realizacji swoich zadań;
2. o statusie prawnym, strukturze i kompetencjach podmiotu, w tym o osobach, które pełnią w nim funkcje oraz o jego majątku;
3. o zasadach jego funkcjonowania — o trybie działania, sposobie załatwiania spraw i stanie spraw, a także o kolejności i sposobie ich rozstrzygania, oraz o prowadzonych ewidencjach i rejestrach;
4. dokumentacja przebiegu i efektów przeprowadzanych kontroli, w tym stanowiska, wnioski i opinie podmiotów przeprowadzających kontrole;
5. inne wystąpienia i oceny dokonywane przez organy władz publicznych;
6. informacje o stanie państwa, jego organów i jednostek organizacyjnych;
7. o majątku Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, w tym spółek z udziałem majątku publicznego, a także o ich dochodach i zyskach;
8. o tym, jak uzyskać informacje, którymi dysponuje podmiot prowadzący Biuletyn, a które nie są w nim dostępne.

Jak więc widać, sam “domyślny zestaw” informacji dostępnych w BIP jest dość obszerny.

Czy to znaczy, że jeśli interesująca nas informacja nie odpowiada powyższej liście, to nie warto zaglądać do Biuletynu? Nie, wręcz przeciwnie – zgodnie z art. 8 ust. 3 u.d.i.p, podmioty prowadzące BIP mogą w nim udostępniać również inne informacje publiczne. Sprawdzenie BIPu zajmie kilka minut, a może oszczędzić nam dwóch tygodni oczekiwania na odpowiedź na wniosek.

Jeśli więc chcielibyśmy znaleźć informacje o Miejskim Przedsiębiorstwie Oczyszczania w Warszawie, to zobaczymy taką stronę:

Po lewej możemy wyszukać informacje o organach spółki, jej strukturze, finansach, itd.

Tak z kolei wygląda BIP III LO w Lublinie:

A tak przedstawia się BIP Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej:

Jak widać, choć kolorystyka i układ stron mogą być odmienne, można w nich znaleźć podobne informacje.

W BIP-ie o BIP

W Biuletynie Informacji Publicznej można też znaleźć informacje dotyczącego samego BIP-u. Przede wszystkim powinna w nim być wskazana osoba udzielająca informacji, tożsamość osoby, która jest autorem bądź twórcą udostępnianej informacji (a nie zawsze będzie to ta sama osoba), to, kto wprowadził informację do Biuletynu, to kiedy informacja została wytworzona i udostępniona, a także zabezpieczenia możliwości identyfikacji czasu rzeczywistego udostępnienia informacji.

Dla przykładu, w Biuletynie Informacji Publicznej gminy Tomaszów Lubelski, tego typu dane wyglądają w następujący sposób:

Jeśli więc znajdziemy interesującą nas informację, to możemy poznać wiele szczegółów z nią związanych — kto jest jej autorem, kiedy powstała itd.

Dać szansę BIP-owi

Oczywiście nie zawsze znajdziemy w Biuletynie wszystkie informacje, których szukamy — wówczas warto złożyć wniosek o udostępnienie informacji publicznej (choćby posiłkując się naszym poradnikiem). Zanim jednak to zrobimy, warto najpierw zorientować się, czy dana informacja nie jest dostępna w BIP-ie. Jak widać, można z nim znaleźć całkiem sporo.

A jeśli BIP jest wybrakowany, bądź funkcja “wyszukiwanie” nie działa? Warto pamiętać, że dana informacja podlega udostępnieniu niezależnie od tego, czy jest dostępna w BIP-ie, czy też nie. Wystarczy złożyć wniosek o udostępnienie informacji publicznej, aby uzyskać to, co nas interesuje.

A jeśli Urząd dalej robi problemy i nie udostępnia informacji — cóż, w takiej sytuacji nasza poradnia służy pomocą.