Obowiązki informacyjne Polskiego Związku Wędkarskiego

Jesteś fanem wędkarstwa? Interesuje Cię zarybianie polskich akwenów wodnych czy zadania z egzaminu wędkarskiego? O jedno i drugie możesz zapytać Polski Związek Wędkarski. Ale czy uzyskasz odpowiedź?

Polski Związek Wędkarski (PZW) jest stowarzyszeniem zrzeszającym ponad 600 tysięcy osób. Czy to znaczy, że tylko członkowie Związku mogą pozyskać informacje na temat jego działalności? Niekoniecznie. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5 Ustawy o dostępie do informacji publicznej zobowiązane do udostępniania informacji publicznej są podmioty wykonujące zadania publiczne lub dysponujące majątkiem publicznym. Także w myśl Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku realizacja zadania publicznego przesądza o konieczności rozpatrzenia wniosku o informację. Czy PZW można uznać za taki podmiot?

Gospodarowanie wodami

Z informacji dostępnych na stronie PZW wynika, że gospodaruje on na ponad 219 tys. ha polskich wód. Stanowi to około 35 % powierzchni wszystkich wód w Polsce. PZW użytkuje 66% całej powierzchni wód płynących (rzeki), 84% powierzchni zbiorników zaporowych i 26% ogólnej powierzchni jezior. PZW zwykle zdobywa dostęp do akwenów na mocy porozumień z władzami samorządowymi i państwowymi. Pomimo że są one w zarządzie Stowarzyszenia, zachowują  charakter majątku publicznego i dobra wspólnego wszystkich obywateli. Sposób gospodarowania wodami nie został pozostawiony do swobodnego uznania Związku. W tym zakresie jest on zobowiązany przepisami Prawa wodnego, które w art. 8 wskazuje, że gospodarowanie wodami opiera się na zasadzie zwrotu kosztów usług wodnych, nie dopuszczając do wystąpienia możliwego pogorszenia ekologicznych funkcji wód oraz pogorszenia stanu ekosystemów lądowych. Dla realizacji swoich zadań związek prowadzi 48 ośrodków zarybieniowych. Na straży prawa wodnego stoi powołana przez niego Społeczna Straż Rybacka licząca około 8,5 tysiąca strażników. Według informacji Związku każdego roku straż PZW przeprowadza około 45 tysięcy akcji, kontroluje około 290 tys. osób, likwiduje ok. 9,5 tys. kłusowniczych sieci i innych narzędzi służących do nielegalnego połowu ryb.

Na stronie Polskiego Związku Wędkarskiego możemy przeczytać:

PZW prowadzi działalność w zakresie zagospodarowania i ochrony wód, realizuje politykę ekologiczna państwa, zgodną z przyjętymi przez Polskę międzynarodowymi konwencjami i dyrektywami Unii Europejskiej.

Organizator zawodów sportowych

Niezależnie od swoich obowiązków w zakresie gospodarowania wodami, PZW jest także organizatorem zawodowego wędkarstwa w Polsce. Uchwalane przez Związek akty regulują kwestie dotyczące zasad współzawodnictwa, postępowań dyscyplinarnych oraz działania lokalnych klubów sportowych. PZW organizuje ogólnopolskie imprezy z cyklu Grand Prix, mistrzostw okręgu i mistrzostw Polski. Z zawodów tych wyłania się reprezentantów Polski na mistrzostwa świata i Europy. Polski Związek Wędkarski jest zrzeszony w Międzynarodowej Konfederacji Sportu Wędkarskiego (CIPS) oraz w Międzynarodowej Federacji Sportu Rzutowego. Zatem Polski Związek Wędkarski realizuje zadania publiczne określone w art. 68 ust. 5 Konstytucji RP – wspieranie rozwoju kultury fizycznej oraz w art. 13 Ustawy o sporcie – organizowanie i prowadzenie współzawodnictwa sportowego o tytuł Mistrza Polski, ustanawianie i realizacji reguł sportowych, organizacyjnych i dyscyplinarnych, powoływanie kadry narodowej mistrzostw świata i mistrzostw Europy, reprezentowanie sportu w międzynarodowych organizacjach sportowych.

Powyższe stanowisko jest zbieżne z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 31 sierpnia 2021 r.  (II SAB/Wa 301/21). Orzeczenie dotyczy wprawdzie Polskiego Związku Lekkiej Atletyki, ale znajduje zastosowanie także do Polskiego Związku Wędkarskiego:

Publicznoprawny status i zadania związku mieszczą się w sferze zadań organów władzy publicznej, jako że art. 68 ust. 5 Konstytucji RP nakłada na władze publiczne obowiązek popierania rozwoju kultury fizycznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. W konsekwencji istnieją odpowiednie organy administracji rządowej i samorządowej, zajmujące się sprawami sportu. Szczegółowe zadania w tej dziedzinie życia społecznego wykonują m. in. polskie związki sportowe. Nie można więc powiedzieć, że te organizacje działają niejako poza państwem (władzą państwową), wyłącznie we własnym interesie i na własny „prywatny” rachunek. Wykonują zadania zlecone im przez władzę państwową drogą ustawy, generalnie przypisane państwu (art. 68 ust. 5 Konstytucji RP). Zdaniem Sądu informacje o działalności tych podmiotów kwalifikują się zatem jako informacje publiczne w rozumieniu art. 61 ust. 1 Konstytucji RP. Przekazanie bowiem zadań organów władzy publicznej innym podmiotom, w tym przypadku związkom sportowym, nie odbiera tym zadaniom pierwotnego charakteru zadań władzy publicznej.

Zgodnie z pkt III ust. 2 Zasad Organizacji Sportu Wędkarskiego jego finansowanie odbywa się częściowo z przyznanych związkowi subwencji.

Karta wędkarza

Możliwość połowu na polskich wodach uzależniona jest od posiadania karty wędkarza. Zgodnie z art. 7 ust. 5 Ustawy o rybactwie śródlądowym wydaje ją właściwy dla danego miejsca starosta. Jej uzyskanie musi być jednak poprzedzone pozytywnym wynikiem egzaminu ze znajomości zasad i warunków ochrony i połowu ryb. Egzamin, za opłatą, przeprowadza Polski Związek Wędkarski, realizując w ten sposób zadanie publiczne w postaci ochrony prawidłowej gospodarki wodnej.

PZW zobowiązany do udostępniania informacji

Polski Związek Wędkarski bez wątpienia dysponuje majątkiem publicznym oraz wykonuje zadania publiczne. W konsekwencji należy uznać go za podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji zarówno na gruncie Ustawy o dostępie do informacji publicznej, jak i Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku. Pomocny w tym zakresie jest także Statut PZW, który w §7 pkt 21 wprost wskazuje, że związek uczestniczy w realizacji zadań publicznych.