Warszawski ratusz kontra Nowoczesna, czyli o jawności ekspertyz

Warszawski ratusz nie chce ujawnić ekspertyz, na podstawie których podejmuje decyzje – a wyrok NSA daje mu do tego doskonały pretekst.

Ekspertyzy tylko dla urzędu

Warszawscy działacze Nowoczesnej domagają się od stołecznego ratusza udostępnienia w trybie informacji publicznej ekspertyz, na podstawie których obywatelski projekt finansowania in vitro z budżetu miasta został odrzucony. Wobec odpowiedzi negatywnej, Nowoczesna wniosła odwołanie do warszawskiego Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które ma możliwość uchylenia zaskarżonej decyzji, gdyby była ona niezgodna z prawem.

W sierpniu do Ratusza trafił kolejny wniosek, tym razem o ekspertyzy dotyczące reprywatyzacji, szczególnie działki o dawnym adresie Chmielna 70.

W naszym przekonaniu udostępnianie opinii prawnych powinno być regułą.

W opinii Ratusza informacje będące przedmiotem obu wniosków nie są informacją publiczną, lecz stanowią dokument wewnętrzny, który nie podlega ujawnieniu.

Dokumenty wewnętrzne są to dokumenty, które służą gromadzeniu i wymianie informacji oraz uzgadnianiu stanowisk i poglądów, jednak nie są w żadnej mierze wiążące dla organu.

– argumentuje w odpowiedzi Ratusz. Co więcej, stołeczny urząd poinformował, że zamawiał wprawdzie ekspertyzę na temat reprywatyzacji, ale nie dotyczyła ona działki Chmielna 70.

Rzeczywiście były dwie ogólne dotyczące indemnizacji (umów odszkodowawczych), ale one nie dotyczyły Chmielnej 70, nie było odrębnej ekspertyzy prawnej dotyczącej postępowania ws. Chmielnej 70.

– informuje Agnieszka Kłąb z Ratusza.

Wyrok przeciw jawności

Trudno nie doceniać działalności przedstawicieli Nowoczesnej na rzecz jawności życia publicznego, choć trzeba zauważyć, że popełnili poważny błąd proceduralny: pismo, które otrzymali, jedynie informowało, że dana informacja nie jest informacją publiczną; nie stanowiło więc decyzji, którą można by zaskarżyć do SKO. W takim przypadku należałoby raczej wnieść do sądu administracyjnego skargę na bezczynność organu.

Wniosek Nowoczesnej

Odwołanie do SKO

(oba linki pochodzą z twittera S. Potapowicza, Zastępcy Sekretarza Generalnego Nowoczesnej):

Niezależnie od tej niezaprzeczalnej wpadki, raczej nie wydaje się, by sąd czy też SKO zobowiązały Ratusz do ujawnienia ekspertyz. Analogiczna sprawa – dotycząca ekspertyz, które były podstawą decyzji Prezydenta o podpisaniu ustawy o OFE – trafiła już przed Naczelny Sąd Administracyjny, jego wyrok jest zdecydowanie niekorzystny dla kultury transparentności polityki w Polsce:

Celem sporządzenia wnioskowanych opinii była potrzeba głębszego zapoznania się z istniejącym systemem ubezpieczeń (…). Opinie te nie odnoszą się zatem do projektu ustawy, zostały bowiem sporządzone przed dniem skierowania go do Sejmu (…). Mają jedynie walor poznawczy co do stanu, jaki miał podlegać zmianom w drodze ustawy proponowanej przez rząd.

Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela poglądu Sądu I instancji, że wszystkie dokumenty i informacje znajdujące się w posiadaniu Kancelarii Prezydenta RP, w tym również wszystkie opinie prawne i ekspertyzy, stanowią informację publiczną. Skład orzekający podziela w tym zakresie poglądy wyrażone w przywołanych przez skargę kasacyjną wyrokach sądów administracyjnych (IV SAB/Po 9/06, I OSK 89/09).

– czytamy w uzasadnieniu orzeczenia NSA z 27 stycznia 2012 roku, sygn. akt I OSK 2130/11. Władze mają więc doskonały pretekst do ukrywania ekspertyz.

* Szymon Dubiel jestem praktykantem Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska. Na co dzień studiuje prawo i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych, a w wolnym czasie czyta książki – najchętniej te fatalnie napisane – i ogląda gangsterskie filmy z Robertem De Niro.