Skarga w sprawie opłat za informację o pogodzie i wniosek do zmian w ustawie o dip

Dr Marek Chabior Szczecin, 12.07.2011 r.

/…/

Miejsce pracy:

Katedra Ekologii Hydrosfery i Ochrony Środowiska,

Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa,

Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny

w Szczecinie

al. Piastów 17,

70-310 Szczecin

marek.chabior@zut.edu.pl

Szanowny Pan

Donald Tusk Prezes Rady Ministrów

Departament Skarg

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów

Al. Ujazdowskie 1/3

00-583 Warszawa

Skarga na działanie Wiceministra Środowiska Stanisława Gawłowskiego ze względu naruszenie art. 73 Konstytucji RP przez Ministerstwo Środowisko i IMGW w związku z pracami Senatu (67. Posiedzenie Senatu) i Komisji Sejmowej Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 04.01.2011 r. w sprawie art. 110 ust. 3 i 4 ustawy prawo wodne, odmowy udostępnienia danych meteorologicznych do prowadzenia badań naukowych oraz braku odpowiedzi na podstawowe wnioski i zarzuty w tym w sprawie zawieranych porozumień IMGW ze szkołami wyższymi.

Jednocześnie w związku z pracami nad ustawą o dostępie do informacji publicznej i jej ponownym wykorzystaniu składam zgodnie z uchwałą nr 254 z dnia 22.11.2010 r. Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich (Załącznik 1), popartą przez Konferencję Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) i Konferencję Rektorów Polskich Uczelni Technicznych (KRPUT) (Załącznik 2 i 3) wniosek o zmianę zapisu art. 110 ust. 3 i 4 ustawy prawo wodne ze względu na fakt, że jej zapisy dyskryminują naukowców (nie zatrudnionych w IMGW) w dostępie do informacji publicznej. Jednocześnie wnoszę o zmianę art. 9a ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych innych ustaw. Brak proponowanych przez KRUP, KRASP, KRPUT zapisów oraz proponowanej zmiany art. 9a narusza art. 32, 61 i 73 Konstytucji RP.

Proponuję w ramach nowelizacji wprowadzić przedstawiony przez KRUP zapis art. 110 ust. 3 ustawy Prawo wodne oraz w tym samym brzmieniu ust. 4, do którego PIG nie wniósł żadnych zastrzeżeń. Proponowane zmiany zostały podkreślone:
„3. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej jest obowiązany udostępniać nieodpłatnie informacje o stanie atmosfery i hydrosfery, przetwarzane w wyniku realizacji standardowych procedur, organom władzy publicznej oraz właścicielom wód lub działającym w ich imieniu zarządcom, jak również szkołom wyższym oraz instytutom naukowo-badawczym dla potrzeb badań naukowych i dydaktycznych.
4. Państwowy Instytut Geologiczny jest obowiązany udostępniać nieodpłatnie zebrane informacje o stanie zasobów wód podziemnych, przetwarzane w wyniku realizacji standardowych procedur, organom władzy publicznej, jak również szkołom wyższym oraz instytutom naukowo-badawczym dla potrzeb badań naukowych i dydaktycznych.”

Proponuję w ramach nowelizacji wprowadzenie zapisu art. 9a. ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych innych ustaw. Proponowana zmiana została podkreślona:
„Art. 9a. Ust. 2. Informacje publiczne o szczególnym znaczeniu dla rozwoju innowacyjności w państwie i rozwoju społeczeństwa informacyjnego, które ze względu na sposób przechowywania i udostępniania zapewniają użyteczność i efektywność ich ponownego wykorzystywania, stanowią zasób informacyjny i są udostępniane w centralnym repozytorium.
2. Organy administracji rządowej, fundusze celowe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Narodowy Fundusz Zdrowia, Państwowe Instytuty Badawcze, państwowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych są obowiązane do przekazania posiadanego zasobu informacyjnego do centralnego repozytorium, a także do systematycznego jego weryfikowania i aktualizowania.”

Szanowny Panie Premierze,

Minister Środowiska Stanisław Gawłowski oraz KZGW nie odpowiedzieli na zarzuty i wnioski przedstawione przez moją osobę przedstawione w piśmie z dnia 20.04.2011 r. (Załącznik 11). W piśmie z dnia 20.04.2011 wystąpiłem ze skargą na IMGW w związku z odmową udostępnienia danych meteorologicznych i innych informacji publicznych (Załącznik 8, 10). Skarga na IMGW została spowodowana m.in. stałym naruszaniem przez IMGW ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Skarga na ministra Środowiska Stanisława Gawłowskiego wynika także z faktu, że w dniu 04.01.2011 roku podczas obrad Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (Załącznik 5) Pan minister, który wnioskował za odrzuceniem poprawki Senatu, do art. 110 ust. 3 i 4, przedstawił w kwestii zgłoszonej poprawki, niezgodny z prawdą stan faktyczny oraz nieistniejące zagrożenia, co przy braku Pani Senator Rotnickiej (Załącznik 7) miało decydujący wpływ na wynik głosowania członków Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. W dyskusji w komisji ochrony środowiska wskazano na brak przedstawiciela Senatu! Z tego względu mimo prawie jednomyślnego przyjęcia w Senacie poprawki Pani Senator Rotnickiej, komisja ochrony środowiska odrzuciła tę poprawkę co skutkowało jej odrzuceniem przez Sejm w dniu 05.01.2011 roku.

Należy wskazać na absurdalność sytuacji w jakiej znaleźli się naukowcy i szkoły wyższe, wobec których zostało skierowane przez Ministra Gawłowskiego podejrzenie, że będą handlować danymi, gdy dane meteorologiczne są nieodpłatnie dostępne w Internecie (np. strona www.ogimet.com). I to IMGW na początku lat 1990. sprzedał amerykańskiej służbie meteorologicznej archiwalną bazę danych meteorologicznych z Polski, a jednocześnie od tego czasu te dane są już swobodnie dostępne w Internecie. Z tego względu posłowie komisji ochrony środowiska mogli działać w błędzie, ponieważ ta informacja, podważająca przedstawioną argumentację przez Ministra Stanisława Gawłowskiego, została przed nimi zatajona. Na serwerach udostępniających nieodpłatnie dane meteorologiczne jest tylko zastrzeżenie, że te dane nie mogą być wykorzystywane do celów komercyjnych. Ze względu na obowiązujące w Polsce prawo mamy więc taką sytuację, że dane z Polski są na Świecie dostępne nieodpłatnie dla naukowców lub za bardzo niską cenę dla firm – ale nie dla naukowców polskich. Zastrzeżenia zgłaszane przez IMGW nie mają więc żadnego uzasadnienia faktycznego, a rodzą podejrzenia, że cel ich zgłaszania ma zupełnie inny charakter. IMGW wykorzystuje swoją pozycję monopolistyczną, a przez pobieranie znacząco zawyżonych opłat za wielokrotnie wykorzystane wcześniej dane zmusza de facto szkoły wyższe do podpisywania bardzo niekorzystnego i naruszającego art. 73 Konstytucji RP porozumienia. Proponowane porozumienie nie daje jednak gwarancji uzyskania danych meteorologicznych przez poszczególnych naukowców. Sytuacja, że magistranci, doktoranci i habilitanci tylko ze względu na miejsce pracy są przez IMGW pozbawieni możliwości realizacji swoich prac naukowych stanowi także naruszenie ustawy o równym traktowaniu obowiązującej od 01.01.2011 r.

Należy wskazać także nielogiczność argumentacji przedstawionej na posiedzeniu komisji ochrony środowiska, w dniu 04.01.2011 r. przez Ministra Środowiska Stanisława Gawłowskiego, który wskazał, że wszystkie uczelnie mogą podpisać porozumienie dzięki, któremu uzyskają nieodpłatny dostęp do danych. Takie twierdzenie oznacza, że IMGW rezygnuje z opłat za dane – zapewne z powodu bardzo niskich wpływów! Minister Środowiska nie wyjaśnił powodów takiego działania, kosztów z tym związanych oraz w jaki sposób IMGW zrekompensuję ewentualną stratę. Ze względu na obowiązujący w Polsce porządek prawny nie ma podstaw do twierdzenia, że szkoły wyższe i naukowcy mogliby handlować danymi meteorologicznymi. W związku z tym budzi bardzo poważne podejrzenie stosowanie bardzo wysokich (wręcz zaporowych) cen za dane, brak oficjalnego cennika oraz odmowa IMGW udostępnienia porozumień zawartych ze szkołami wyższymi. Czy tak może działać instytucja publiczna? IMGW w piśmie z dnia 15.04.2011 r. (Załącznik 9) wręcz twierdzi, że: IMGW PIB nie udostępnia umów zawartych przez IMGW PIB z uczelniami. Taka informacja nie jest informacją publiczną w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej!

Ministerstwo Środowiska uzasadniając konieczność zawierania porozumień z IMGW, zamiast ustawowego rozwiązania tej kwestii, naruszyło wobec klimatologów i hydrologów art. 32 i 73 Konstytucji RP, ponieważ beneficjentem wolności sztuki i wolności nauki jest „każdy”, przez co rozumiemy „każdy człowiek”, „jednostka”. Ministerstwo Środowiska broniąc porozumień odmawia prawa do prowadzenie badań naukowych naukowcom, których szkoły wyższe nie podpisały porozumienia z IMGW co wprost narusza art. 73 Konstytucji.

Ministerstwo Środowiska popierając IMGW w kwestii zawierania porozumień ze szkołami wyższymi i de facto uzyskania prawa kontroli i oceny czy wskazane dane są potrzebne do realizacji konkretnej pracy doktorskiej czy habilitacyjnej, itp. (Rozporządzenie nr 2/2011 Dyrektora IMGW w sprawie procedury udostępniania danych uczelniom i instytutom – Załącznik 6) narusza art. 73 Konstytucji RP! „Treścią tego artykułu jest zagwarantowanie swobody tworzenia dzieł artystycznych wszelkiego rodzaju, swobody wyboru środków wyrazu, wyboru przedmiotu badań i metody badawczej oraz swobody sposobu prezentacji dokonanych ustaleń oraz przekazywania wiedzy naukowej osobom trzecim. W literaturze wskazuje się również, że zakresem rozpatrywanego artykułu objęta jest także możliwość powstrzymania się od publikacji czy innego rodzaju przedstawienia dzieła bądź wyników badań. Swoboda w tym zakresie nie powinna być ograniczona przez nałożenie obowiązku uzyskania uprzedniej licencji, zdobycia zgody wydanej w wyniku przeprowadzenia uprzedniej kontroli lub też uzależniona od tego, czy jednostka, pragnąca prowadzić określone badania, jest uznana przez władzę instytucją naukową” (L. Garlicki, Rozdział II „Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela”, artykuł 73, [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, tom 3, Warszawa 2003, za: Frankiewicz ). I dalej: „Użycie terminu „wolność” w art. 73 obecnie obowiązującej konstytucji dobitnie wskazuje zatem na negatywny charakter ujętych w nim obowiązków państwa, których istota polega na zakazie podejmowania jakichkolwiek działań przekreślających czy utrudniających twórczość artystyczną, swobodę prowadzenia badań naukowych i ogłaszania ich wyników” 1.

Odpowiedź IMGW w pkt. 1 pisma z dnia 15.04.2011 r. (Załącznik 9) narusza art. 31 ust. 3, art. 32 i 73 Konstytucji RP, poprzez twierdzenie, że: w sprawie nieodpłatnego udostępnienia danych wskazaliśmy Panu drogę postępowania. Nie odmówiliśmy udostepnienia danych, jednakże mogą one zostać Panu udostępnione odpłatnie lub na podstawie zawartych przez IMGW PIB porozumień. Jeśli jest Pan zainteresowany zakupem danych proszę o złożenie zapytania ofertowego, wtedy przedstawimy ofertę odpłatnego udostępnienia danych. IMGW, KZGW oraz Minister Środowiska nie wskazali mi drogi odwołania się od takiej decyzji.

Przykładem naruszenia konstytucyjnego prawa do równego traktowania w kwestii wolności badań naukowych i wolności nauczania jest porównanie możliwości napisania pracy doktorskiej z ekonomii i klimatologii. Można to prześledzić na przykładzie Ministra Stanisława Gawłowskiego, który jako ekonomista potrzebne dane bez żadnych porozumień uzyskał z Agencji Modernizacji i Rozwoju Rolnictwa. (Choć przyznam szczerze, że dzięki znajomości z ministrem rolnictwa udało mi się otrzymać precyzyjne dane z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – http://www.stanislawgawlowski.pl/ index.php?option=com_content&view=article&id=659:stanisaw-gawowski-doktor-pose-i-minister&catid=35:aktualnoci). Doktorant lub habilitant jak w moim przypadku, którego uczelnia nie podpisała porozumienia z IMGW potrzebne dane musi zakupić za cenę, która obecnie może wynieść kilkaset tysięcy złotych. Ale nawet jeżeli szkoła wyższa takie porozumienie podpisała to droga do uzyskania danych jest bardzo długa i wcale nie oznacza, że takie dane dana osoba otrzyma co przedstawiła w swoim wystąpieniu Pani Senator Jadwiga Rotnicka dniu 16.12.2010 r. podczas 67 posiedzenia Senatu (Załącznik 4) (http://www.senat.gov.pl/k7/dok/sten/067/31.HTM). Także w przypadku mojej pracy habilitacyjnej Zastępca Prezesa KZGW Janusz Wiśniewski (Załącznik 12) wskazał wręcz, że w przypadku danych, o które wniosłem to nawet po zawarciu porozumienia ich nie uzyskam. Odpowiedź KZGW oznacza więc, że Minister Stanisław Gawłowski wprowadził członków komisji środowiska w błąd w sprawie możliwości jakie daje zawarcie porozumienia z IMGW.

Dodatkowo Minister Stanisław Gawłowski w piśmie z dnia 03.06.2011 roku (Załącznik 13) powołał się na obowiązujący art. 110 ust. 3 ustawy prawo wodne: „Z uwagi na powyższe IMGW nie ma obowiązku udostępniania danych podmiotom innym niż organy władzy publicznej oraz właściciele wód lub działający w ich imieniu zarządcy.” Minister wskazał też, że „W świetle aktualnych zapisów ustawy Prawo wodne, żądania Stowarzyszenia Klimatologów Polskich nie wydają się być zasadne.”, co może także oznaczać, że Minister wprowadził sejmową Komisję Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w błąd co do możliwości nieodpłatnego uzyskania danych po zawarciu porozumienia szkół wyższych z IMGW.

Czym Pan Premier wytłumaczy fakt, że ekonomista, Pan Stanisław Gawłowski pisze pismo do ARiMR i otrzymuje dane potrzebne mu do doktoratu, a klimatolog musi na dane czekać nawet miesiącami bez gwarancji, że otrzyma wszystkie potrzebne mu dane (gdy jego szkoła wyższa podpisała porozumienie z IMGW) albo de facto może zostać pozbawiony możliwości napisania pracy doktorskiej lub habilitacyjnej jeżeli jego szkoła takiego porozumienia nie podpisała, co w obu przypadkach w oczywisty sposób narusza art. 73 Konstytucji RP.

Na marginesie należy wskazać, że podlegający również Ministrowi Środowiska Państwowy Instytut Geologiczny (PIG), szeroko udostępniający dane geologiczne i hydrogeologiczne, nie wniósł żadnych zastrzeżeń do poprawki Senatu dotyczącej art. 110 ust. 4 ustawy prawo wodne. Może więc to oznaczać, że IMGW celowo podważa wiarygodność i zasady etyczne środowiska klimatologów i hydrologów aby wymusić na Ministrze Środowiska i polskim rządzie permanentne naruszanie zasady wolności badań naukowych w imię rzekomych strat jakie poniesie IMGW, a które budżet państwa będzie musiał zrekompensować. Dowodem może być to, że w toku prac Minister Środowiska nie powołał się na żadne oficjalne dane i opracowania IMGW w tym względzie. Jednocześnie nie otrzymałem żadnego wyjaśnienia, mimo że mojej skardze wskazałem na wątpliwości w kwestii kosztów w oparciu o raport NIK z kontroli przeprowadzonej w IMGW w 2007 roku.

W związku z powyższym przytoczę budzące zdumienie zastrzeżenia Ministra Gawłowskiego z posiedzenia Komisji ochrony środowiska z 04.01.2011 r.: „Pytacie państwo, dlaczego rektorzy wystąpili z takim postulatem. Otóż chodzi tu o pieniądze. W pierwszym roku rzeczywiście te pozyskane dane będą służyły do przeprowadzenia badań, natomiast w następnym roku, poprzez dołożenie własnych prac badawczych, te dane staną się pracami badawczymi, którymi uczelnie będą swobodnie handlować dalej. I niestety nie będzie nad tym żadnej kontroli. Dzisiaj nie jest to możliwe, bo Instytut mówi twardo: chcecie handlować tymi danymi dalej, to musicie odpowiednią „daninę” odprowadzić na nasze konto. To jest absolutna oczywistość. To jest praktyka dnia dzisiejszego.”, lub: „My właśnie tego się boimy, że stworzymy sobie taką hybrydę, która w pierwszym kroku będzie powodować, iż musi się te dane udostępnić bezpłatnie, ale w drugim kroku spowoduje, że różne instytucje będą później handlowały tymi danymi. I to jest największy problem.”. Wypowiedzi te mają charakter insynuacji w stosunku do pracowników naukowych i szkół wyższych, sugerując możliwość podejmowania przez nich działań niezgodnych z prawem.

Minister Gawłowski skierował absurdalne podejrzenia wobec naukowców z Polski w sytuacji gdy Dyrektor IMGW wie, że dane meteorologiczne z Polski można nieodpłatnie pobrać z wielu stron internetowych oraz można je zakupić do celów komercyjnych w wielu firmach zagranicznych i to za cenę wielokrotnie niższą niż IMGW sprzedaje je do celów naukowych (np. w firmie MDA http://weather.earthsat.com/ lub Custom weather http://www.customweather.com/). Przykładowo za dane meteorologiczne dla jednej stacji, siedmiu elementów meteorologicznych i okresu 1991-2010 kosztują ok. 1500-1800 zł. Pan Szymon Osowski, który wniósł o udostępnienie tych danych na zasadzie dostępu do informacji publicznej, otrzymał od IMGW ofertę za te dane na kwotę ponad 200.000 zł netto! W IMGW najtaniej za te dane zapłaci magistrant – ponad 5 tys. zł netto – oczywiście jeżeli IMGW wyrazi zgodę na ich udostępnienie. IMGW wszystkie zamówione przez Pana Osowskiego dane dla 3 stacji z 20.lecia oraz średnie miesięczne wartości elementów meteorologicznych dla wszystkich stacji synoptycznych wyceniło na kwotę prawie 3 mln zł netto (Załącznik 14 -sprawa ta jest obecnie w WSA w Warszawie).

Przedstawione informacje pokazują, że podejrzenia przedstawione przez Ministra Środowiska w dniu 04.01.2011 roku są nieuprawnione i nieprawdziwe. Jednocześnie rzeczywiste zagrożenia dla polskiej nauki zostały przez niego pominięte, ponieważ w sytuacji gdy dane meteorologiczne są powszechnie dostępne za granicą to IMGW poprzez stosowanie „zaporowych” cen, stało się jedyną instytucją w Polsce, która może realizować duże projekty badawcze i nawiązywać współpracę z zagranicznymi ośrodkami naukowymi. W ten sposób IMGW działa na szkodę polskiej nauki wspierając prowadzenie takich badań za granicą.

Należy też wskazać, że do 1990 roku IMGW w znaczenie większym stopniu udostępniał dane meteorologiczne niż robi to obecnie, a to znaczy, że była wtedy znacznie większa wolność prowadzenia badań naukowych. Zaprzestanie publikowania biuletynów i roczników uzasadniane było kosztami. Udostępnianie danych poprzez Internet jest dużo tańsze niż ich publikowanie i z tego względu nie ma żadnego uzasadnienia fakt, że IMGW nadal narusza art. 111. ust. 1. ustawy Prawo wodne, który nakazuje aby państwowa służba hydrologiczno-meteorologiczna i państwowa służba hydrogeologiczna publikowała informacje, zebrane i przetworzone w wyniku realizacji standardowych procedur, w ostrzeżeniach, prognozach, komunikatach, biuletynach lub rocznikach.

W dniu 03.06.2011 r. Minister Stanisław Gawłowski w piśmie skierowanym imiennie do wiceprezesa Stowarzyszenia Klimatologów Polskich, Marka Chabiora (Załącznik 13) odniósł się tylko do kwestii prawnych wniesionych przez Stowarzyszenie Klimatologów Polskich w piśmie z dnia 08.04.2011 r. Marek Chabior nie otrzymał odpowiedzi na pismo skierowane do Ministra Gawłowskiego, a pismo KZGW nie zawiera odpowiedzi na wszystkie wnioski i zapytania, ponieważ tak jak wskazał w piśmie Zastępca Prezesa KZGW, Janusz Wiśniewski wykraczają one poza właściwości KZGW (Załącznik 12). Oznacza to, że Minister Środowiska przekazując moje pismo tylko do KZGW nie rozpatrzył wniosku zgodnie z art. 241 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Odpowiedź Ministra Gawłowskiego przedstawiona w piśmie z dnia 03.06.2011 r. stoi także w rażącej sprzeczności do wypowiedzi Ministra podczas obrad sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w dnia 04.01.2011 r. Nie otrzymałem też odpowiedzi uzasadniającej powody, jakimi kierował się Minister Stanisław Gawłowski negatywnie odnosząc się do poprawki Senatu i odmawiającej pracownikom naukowym prawa do nieodpłatnego dostępu do informacji publicznej jakimi są dane meteorologiczne.

Dodatkowo należy wskazać, że Minister Gawłowski w piśmie z dnia 03.06.2011 napisał: „Problemy z wdrażaniem przez Polskę dyrektywy nie obligują IMGW do zmiany polityki względem udostępniania danych. Treść pisma Ministra Środowiska z dnia 03.06.2011 roku jest w sprzeczności z tym, co w dniu 14.04.2011 roku podczas obrad sejmowej Komisji Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii powiedział Minister Michał Boni oraz Igor Ostrowski, członek Zespołu Doradców Strategicznych Prezesa Rady Ministrów.

Minister Michał Boni wskazał: Pan dyrektor mówił, że zmiany w art. 110 stanowią dobry przykład na to, że nastąpi uszczegółowienie mechanizmów, procedur i zasad, co doprowadzi do większej przejrzystość. Zrodziła się obawa, że być może będzie się to wiązało z ograniczeniem dostępu do informacji. Na pewno przyjrzymy się temu dokładnie jeszcze raz, ale chciałbym podkreślić, że nie jest naszą intencją, żeby w jakikolwiek sposób ograniczyć dostęp do danych. Jeśli są wątpliwości, to prosimy o dodatkowe pytania do pana dyrektora, żeby przed posiedzeniem Komitetu można było je przeanalizować.

W związku z tym, że Minister Michał Boni stwierdził: Wiem, że nie jest łatwo przekonywać administrację polską do tego, żeby otwierała się na społeczeństwo i na obywateli, ale mam nadzieję, że wszystkim nam wystarczy determinacji, aby te projekty zrealizować”.

W Stanach Zjednoczonych obowiązuje zasada, że dane meteorologiczne uzyskane ze środków publicznych powinny być udostępniane bezpłatnie. W związku z tym, Narodowa służba meteorologiczna Stanów Zjednoczonych (NCEP) udostępnia bezpłatnie na swoich stronach sieciowych zarówno dane meteorologiczne, jak i wyniki prognoz numerycznych, co wykorzystują różne firmy działające w Europie i w USA. Dzięki tej zasadzie uczelnie i firmy amerykańskie zawsze miały przewagę konkurencyjną nad europejskimi, gdzie obowiązywał system odpłatnego udostępniania danych. Dyrektywa 2003/98/EC Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie dalszego wykorzystania informacji z sektora publicznego ma na celu poprawienie konkurencyjności nauki jak i firm europejskich.

Obecnie brak odpowiednich zapisów postulowanych w uchwale Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich uniemożliwia polskim szkołom wyższym i w ogólności polskim naukowcom prowadzenie badań nad zmianami i zmiennością klimatu Polski oraz realizację dużych projektów badawczych. Jest to bardzo niebezpieczne, ponieważ polski rząd nie ma możliwości pozyskiwania niezależnych opracowań i ekspertyz, tak ważnych między innymi ze względu na konieczność wdrażania pakietu klimatyczno-energetycznego. Natomiast naukowcy z innych krajów mogą takie badania swobodnie prowadzić, przez co polskie uczelnie i polscy naukowcy ponoszą wymierne straty. W związku z oceną prawną Pani Poseł Ewy Wolak, która prezentowała stanowisko Platformy Obywatelskiej na posiedzeniu Sejmu w dniu 05.01.2011 r. racjonalne jest, aby poprawka nie zawierała zapisu „na podstawie umowy”, który pojawił się w pracach Senatu RP, ale nie ma go w uchwale nr 254 KRUP.

Jako przykład konsekwencji braku współpracy i niedopuszczania do niezależnych badań z zakresu zmian klimatu może posłużyć opis klimatu Polski zawarty w „Piątym raporcie rządowym dla Konferencji Stron Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu” (str. 17). Budzą zdumienie i zażenowanie niejasności i dziwaczne powtórzenia znajdujące się w opisie klimatu Polski w tym ważnym dokumencie.

Poprawka zaproponowana przez Konferencję Rektorów Uniwersytetów Polskich a zgłoszona przez Senat w imię wolności prowadzenia badań naukowych i rozwoju kadry naukowej, i nauki ma na celu uczynić zapisy art. 110 ust. 3 i 4 – zgodnymi z art. 32, 61 i 73 Konstytucji RP. Jest to niezbędna poprawka, ponieważ podlegający Ministrowi Środowiska Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej doprowadził do sytuacji, że dane meteorologiczne, będące informacją publiczną, są dostępne dla wszystkich na Świecie, z wyjątkiem polskich naukowców. IMGW odmawia nieodpłatnego udostępniania danych nawet do wykonywania prac magisterskich, doktorskich i habilitacyjnych, zaś proponowane przez IMGW porozumienie nie gwarantuje uzyskania odpowiednich danych.

W związku z powyższym zwracam się do Pana Premiera z prośbą o zmianę art. 110 ust. 3 i 4 ustawy Prawo wodne w kierunku od dawna wyczekiwanym przez środowisko naukowe zgodnie z propozycją Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich, Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich i Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych.

Szczególnie duże znaczenie dla innowacyjności polskiej gospodarki i dla nauki, która ma wspierać tę innowacyjność będzie mieć także przyjęcie poprawki do art. 9a. ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych innych ustaw, poprzez dopisanie do udostępniania w centralnym repozytorium, Państwowych Instytutów Badawczych. Takie uzupełnienie będzie zgodnie z tym co rządowy zespół wskazuje jako zalecany do naśladowania przykład amerykański.

Jednocześnie należy wskazać, że brak proponowanych zapisów szkodzi tylko polskiej nauce, za co odpowiada IMGW i Ministerstwo Środowiska nieuwzględniające uwarunkowań międzynarodowych w udostępnianiu, wymianie i sprzedaży danych meteorologicznych i hydrologicznych.

Przyjęcie proponowanych zapisów zastąpi stosowane przez IMGW porozumienia, które wprost naruszają art. 73 Konstytucji RP.

Przyjęcie proponowanych zapisów będzie stymulujące dla rozwoju nauki i wspierania innowacyjności polskiej gospodarki oraz wynika z art. 32, 61 i 73 Konstytucji RP.

Z poważaniem
Marek Chabior

1. Anna Frankiewicz, Wolność w sferze sztuki i nauki według Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 1952 r. oraz konstytucji Rzeczypospolitej polskiej z 1997 r. http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/37380/012.pdf

Do wiadomości:

Minister Michał Boni

Posłowie Sejmu RP

Senatorowie Senatu RP

______________________

Załączniki:

1. Uchwała Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich z dnia 22.11.2010 r.

2. Uchwała Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych z dnia 03.12.2010 r.

3. Decyzja Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich z dnia 07.12.2010 r.

4. Treść stenogramu z 67. posiedzenia Senatu RP z grudnia 2010 r. z wystąpieniem Pani Senator Rotnickiej

5. Tekst posiedzenia komisji ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa (nr 172) z dnia 04.01.2011 r.

6. Rozporządzenie nr 2/2011 Dyrektora IMGW w sprawie procedury udostępniania danych uczelniom i instytutom z dnia 18.01.2011 r.