Informacje publiczne w ogólnodostępnych źródłach – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG)

W kolejnym artykule poświęconym ogólnodostępnym rejestrom danych przyglądamy się CEIDG. W pierwszym tekście z tej serii pisaliśmy o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Czym właściwie jest działalność gospodarcza?

Aby móc przeanalizować dane dostępne w CEIDG, wypada w pierwszej kolejności odpowiedzieć sobie na pytanie, czym w zasadzie jest działalność gospodarcza. Z najprostszą i najbardziej powszechną jej definicją przychodzi ustawa z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, która w art. 3 wskazuje, że działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Z kolei przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, jest osoba lub jednostka organizacyjna prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Istnieje wiele form prowadzenia działalności gospodarczej. Może to być między innymi działalność w ramach spółki. Jak już wskazaliśmy w poprzednim artykule, tego typu podmioty podlegają co do zasady rejestracji w KRS. Działalność można również prowadzić w formie jednoosobowej – często tego typu podmioty określa się mianem JDG (jednoosobowych działalności gospodarczych).

To, co nierzadko charakteryzuje JDG, to występowanie w nazwie imienia i nazwiska osoby prowadzącej działalność w firmie. W tym miejscu należy zauważyć, że potoczne rozumienie pojęcia firma różni się od jej legalnej definicji. Firma nie jest bowiem synonimem działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 43[2] § 1 oraz art. 43[4] Kodeksu cywilnego, firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko, co jednak nie wyklucza włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych. Tym samy, w przypadku JDG, firmą (a więc niejako nazwą tej działalności) może być przykładowo „Anna Nowak OBUWIE ZIMOWE” czy „Jan Kowalski SUPERKSIĘGOWOŚĆ”. Imię i nazwisko stanowi pełnoprawną część tej nazwy.

Czym jest CEIDG?

CEIDG działa w oparciu o ustawę z 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy. Zgodnie z przepisami tego aktu prawnego, CEIDG ma na celu ewidencjonowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi i udostępnianie informacji na ich temat. Oznacza to więc, że ustawę stosuje się do JDG. Wyjątkiem jest jednak działalność rolnicza, która zgodnie z art. 4 ustawy nie podlega ewidencjonowaniu w CEIDG.

Wpis do CEIDG jest obligatoryjny. Niewywiązanie się z tego obowiązku naraża przedsiębiorcę na odpowiedzialność. Co więcej, domniemuje się, że dane zawarte w CEIDG są prawdziwe, a na przedsiębiorcy ciąży obowiązek aktualizacji danych. Niewywiązanie się z niego może na przykład spowodować odstąpienie od umowy sprzedaży zawartej na odległość. Jeżeli konsument oświadczenie o odstąpieniu od umowy wyśle na dawny adres korespondencyjny podany w CEIDG, którego przedsiębiorca nie zaktualizował, to najpewniej dojdzie do skutecznego odstąpienia od umowy, nawet jeżeli przedsiębiorca nie otrzyma faktycznie tego oświadczenia z uwagi na zmianę adresu.

Jakie dane zawiera CEIDG?

W Ewidencji znaleźć można szereg interesujących informacji. Będą to przede wszystkim imię i nazwisko przedsiębiorcy, nazwa firmy, adresy (stałe i dodatkowe miejsce wykonywania działalności czy adres korespondencyjny), skrzynka mailowa, kody PKD (symbolizujące, w jakiej branży dana działalność funkcjonuje), a także dane dotyczące ewentualnych zakazów, upadłości, zarządców sukcesyjnych czy pełnomocników. Pod kątem dochodzenia roszczeń z kolei istotna może okazać się informacja odnośnie małżeńskiej wspólnoty majątkowej przedsiębiorcy.

CEIDG umożliwia przeglądanie historii wpisów, co pozwala śledzić zmiany, jakie zachodziły u danego przedsiębiorcy. W przeciwieństwie natomiast do KRS, Ewidencja nie zawiera dokumentów ani sprawozdań finansowych.

Jak wyszukiwać podmioty w CEIDG?

Przeglądanie wpisów możliwe jest pod adresem https://aplikacja.ceidg.gov.pl/CEIDG/CEIDG.Public.UI/Search.aspx. W przypadku KRS każdy podmiot w nim zarejestrowany otrzymywał swój indywidualny numer. Przy CEIDG takiego numeru się nie nadaje i najlepiej przy wyszukiwaniu korzystać z numeru NIP – pozwoli to ograniczyć wyniki wyszukiwania tylko do interesującego nas podmiotu. NIP znaleźć można na przykład na stronie internetowej przedsiębiorcy lub na fakturach i paragonach.

Po kliknięciu przycisku Szukaj, naszym oczom ukażą się wyniki. Aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje o interesującym nas przedsiębiorcy, należy wybrać opcję Szczegóły. Na samym dole strony znajdzie się także możliwość przejrzenia historii wpisu lub pobrania informacji w przystępnym formacie PDF.

Podsumowanie

CEIDG przydaje się szczególnie w kontekście sporów cywilnoprawnych. Jeżeli jednak JDG wykonuje zadania publiczne lub korzysta z mienia publicznego, jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji w trybie u.d.i.p. W takiej sytuacji z CEIDG uzyskać można chociażby adres mailowy czy adres korespondencyjny. Obie te informacje mogą być przydatne w razie składania wniosku o udostępnienie informacji lub skarżenia bezczynności bądź decyzji odmawiającej udostępnienia interesujących nas danych. Jako że informacje zawarte w CEIDG korzystają z domniemania prawdziwości, przedsiębiorca nie będzie mógł przed sądem administracyjnym skutecznie powoływać się na niedoręczenie wniosku lub skargi, jeżeli zostały one wysłane na adres wskazany w Ewidencji. To właśnie na przedsiębiorcy ciąży obowiązek aktualizowania danych w CEIDG.